21 handige tips voor backpacken op Bali (2024)

Indonesië bestaat uit meer dan 17.000(!) verschillende eilandjes en het beroemde Bali is er daar natuurlijk een van. Voor veel reizigers staat de droombestemming hoog op het wensenlijstje om een keer te bezoeken. Backpacken, vakantie vieren, een huwelijksreis of er misschien zelfs een tijdje wonen, wat is voor jou de reden?

Vaststaat dat Bali ontzettend veel te bieden heeft; van ruige surfspots en hippe strandbars tot aan indrukwekkende tempels en eindeloze rijstvelden in verschillende groentinten, met uitzichten op vulkanen. En dan heb ik het nog niet eens gehad over het heerlijke eten wat je op nagenoeg iedere hoek van de straat voor een prikkie kunt krijgen. En wat te denken van de ultieme vrijheid die je voelt wanneer je op een scooter door de weelderige landschappen rijdt?

Zoals je begrijpt vind ik het er super, op het drukke verkeer na dan. Want ja, het massatoerisme in Bali loopt zo onderhand de spuigaten uit, met ellenlange files tot gevolg. Het ooit zo rustige hindoe-eiland is qua grootte en infrastructuur helemaal niet geschikt voor zóveel mensen en voertuigen. Geen frisse lucht kunnen inademen en al het blik om me heen stemt me zo nu en dan zelfs somber.

Een ander jammerlijk ding om te zien is dat er steeds meer natuur plaatsmaakt voor beton. Ik heb het de laatste jaren zien veranderen, en vraag me af hoe het er over een jaar of vijf is.

Zelf ben ik sinds 2017 meerdere keren voor langere tijd op Bali geweest. En nu ik aan het typen ben, woon ik in het mooie (maar té drukke) Ubud. Ik ken de ins en outs van het eiland en help je graag om zo goed mogelijk voorbereid aan je avontuur te beginnen. En belangrijker nog: om je te behoeden voor vervelende verrassingen komen te staan. Want er kleeft ook een duister randje aan Bali, daarover vertel ik je verderop meer.

Er zijn heel wat dingen waar toeristen geen weet van hebben. Dingen waarvan ze achteraf denken: had ik het maar geweten, dan zou het me een hoop gedoe en uitzoekwerk hebben bespaard.

Juist daarom heb ik dit artikel voor je geschreven.

Reis jij binnenkort af richting the Island of Gods? Lees dan even verder, ik deel namelijk 21 handige en veelal praktische tips voor Bali met je. Ik update de lijst regelmatig om je zo van de meest actuele info te voorzien.

Hier komen ze, de 21 tips voor Bali:

1. Vraag je visum online aan via de officiële website

Bespaar jezelf tijd en moeite en vraag je Visa on Arrival (VoA) alvast online aan via de officiële immigratie-website.

Zo hoef je bij aankomst op Bali niet in de lange rij aan te sluiten. Je volgt simpelweg de bordjes ‘Evisa’, scant je paspoort en klaar is Kees. Alles verloopt elektronisch, een check bij de immigratie-medewerker is zodoende niet nodig. Ikzelf was laatst in serieus 1 minuut langs de poortjes. Wat een vooruitgang!

Een ander voordeel is dat je, indien je het visum via de voorgenoemde website regelt, je hem bovendien online kunt verlengen (zie tip 18) en jezelf een hoop gedoe (en kosten) bespaart.

Behalve het VoA kun je tevens andere visums via diezelfde website regelen. Bijvoorbeeld ook het 211A-visum waarmee je, nadat je het tweemaal verlengd hebt, 6 maanden in Indonesië kunt blijven.

2. Verdiep je enigszins in de cultuur

Bali is sterk hindoeïstisch en haar bijnaam luidt ook wel ‘het Eiland der Goden’. Verspreid over het eiland vind je duizenden tempels -‘pura’s’- om de goden te eren.

Verder zie je veel altaars en huistempels die gebruikt worden om offers te brengen en te bidden voor bescherming en voorspoed. Deze prachtige offers heten ‘canang sari’ en worden meestal gedaan door Balinese vrouwen die in kleurrijke, traditionele kleding gehuld zijn. Ze steken een stokje wierook erbij aan en doen daarna hun gebed, het is iets moois om te zien vind ik altijd.

Ik raad je aan om je enigszins in de cultuur van Bali verdiepen, zodat je een beetje weet hoe het reilt en zeilt op het godeneiland.

Balinezen waarderen het verder heel erg wanneer je ook maar het kleinste beetje Indonesisch -Bahasa Indonesia- spreekt. Maak jezelf een aantal woorden eigen, zoals:

• ‘Saya’ – ik
• ‘Kamu’ – jij
• ‘Ada nasi goreng?’ – heb je nasi goreng?
• ‘Berapa’ – hoeveel
• ‘Mahal’ – duur
• ‘Murah’ – goedkoop
• ‘Selamat pagi’ – goedemorgen
• ‘Di mana’ – waar
• ‘Terimah kasih’ – dankjewel
• ‘Sama sama’ – graag gedaan
• ‘Saya tidak ada taksi’ – ik hoef geen taxi (handig op de airport)
• ‘Jalan jalan’ – lopen (te gebruiken als je geen taxi hoeft 🙂 )

Ga bovendien niet zomaar Engels praten, vraag eerst of degene überhaupt Engels spreekt. In het Indonesisch is dit: ‘Apakah Anda berbicara bahasa Inggris’. Al kun je het ook simpeler vragen: ‘Kamu bahasa Inggris?’.

Op deze manier voorkom je die typische toerist te worden die enkel en alleen aan zichzelf denkt. Vind je het dan vreemd dat (sommige) locals niet vriendelijk naar je doen?

3. Verwacht niet dat alles zo geweldig is als je misschien denkt

Het is niet dat ik je in een negatieve stemming wil brengen hoor, alleen ik wil je wel alvast uit de illusie helpen dat alles op Bali helemaal geweldig zou zijn. Een paar voorbeelden:

• De stranden zijn eigenlijk nergens wit met helderblauw water. In Canggu, Lovina en Seminyak kleuren ze zelfs bijna zwart. De stranden van Canggu en Seminyak zijn echter wel supergezellig. Er is veel bedrijvigheid, overal zie je gekleurde zitzakken om op te chillen en er zijn tig strandbars om een drankje en een dansje te doen. De mooiste stranden van Bali liggen wat mij betreft rond Uluwatu, mijn favoriet is Tegal Wangi Beach. Voor de echte paradijsjes moet je naar eilanden als Nusa Lembongan, Nusa Penida of de Gili-eilanden gaan.
• Qua snorkelen en duiken zijn er absoluut betere plekken in Indonesië. Toen ik bijvoorbeeld in Amed aan het snorkelen was, kwam er continu plastic rommel langs gedreven. Verder was het koraal vrijwel volledig verbleekt, maar waar is dat tegenwoordig niet zo? Nusa Lembongan, Nusa Penida, Menjangan en de Gili-eilanden zijn qua duiken en snorkelen de mooiste spots vlakbij Bali. Al vond ik Menjangan zelf eerlijk gezegd best wel tegenvallen, overal dreef plastic rotzooi!
• Als je een bekende tempel of andere bezienswaardigheid bezoekt kom je doorgaans terecht in een drukte die z’n weerga niet kent. Zo was ik rond het middaguur (de domste keuze ooit) bij de ingang van de Lempuyang-tempel, waar me verteld werd dat ik er door de drukte een wachttijd van 3 uur(!) was. Toen heb ik ervoor gekozen om weg te gaan. Achteraf bleek dat ik deze tempel veel beter vroeg in de ochtend had kunnen bezoeken.
• Op veel plekken is er een verkeerschaos en -drukte die je je maar nauwelijks voor kunt stellen. Hierboven zie je bijvoorbeeld een foto van de gemiddelde verkeerssituatie in Canggu. In en rond Ubud is het ook een regelrecht drama. Gelukkig is dit in het noorden van Bali een stuk minder.

4. Ga ook naar de minder bekende plekken

Ja oké, Bali is toeristisch. Dit wil echter niet zeggen dat er geen plekken op het eiland zijn waar je het authentieke Bali kunt leren kennen.

Dus nee, Bali is niet enkel en alleen een bestemming die wordt overspoeld met toeristen, surfers of feestende tieners uit Australië. Natuurlijk zijn ze er, maar dit is slechts een klein gedeelte van het eiland. Het zou zonde zijn als je niet verder zou kijken en het échte Bali mist.

Allereerst heb je de mogelijkheid om middenin de jungle te zwemmen (of liggen) in de hot springs. En nog mooier: Bali heeft er meerdere. Ga naar het kleine dorpje Banjar, dat op ongeveer tien kilometer ten westen van Lovina ligt. Je vindt daar de Banjar Hot Springs.

Als je van hiken houdt, ga dan naar het bergdorpje Munduk in noordelijk Bali. Je kunt hier onder andere genieten van rijstvelden, valleien, watervallen en indrukwekkende uitzichten. Tevens loont het de moeite om een stop te maken bij de diverse lokale restaurantjes en te slapen bij een homestay. Denk aan prijzen van rond de €10 voor budgetaccommodatie.

Ook noem ik het prachtige Sidemen. Ze ligt in een omgeving die bestaat uit rijstvelden en talloze kokospalmen met uitzicht op de imponerende Gunung Agung. In tegenstelling tot veel andere plekken op Bali heb je hier het idee dat de tijd heeft stilgestaan. Loop door de rijstvelden, beklim de eerder genoemde Agung-vulkaan, bezoek een traditioneel dorpje zoals Surya Shanti of neem een kijkje bij een lokale traditionele weverij, ‘Ikat’ genoemd.

Er is zelfs een hike die je in zo’n 6 uur helemaal naar Padangbai brengt. Daar kun je meteen op de boot naar een van de eilanden springen. Onderweg naar Padangbai word je getrakteerd op een ronduit schilderachtige omgeving. Het is niet voor niets dat bekende artiesten, waaronder David Bowie, naar deze regio gekomen zijn om inspiratie op te doen.

Verder vind ik Pemuteran een absolute aanrader. Hier ga je naartoe als je het Bali van weleer wilt ontdekken. Het is er enorm groen, de zee is altijd dichtbij en Pulau Menjangan is een aanrader voor snorkelaars en duikers.

Ik sluit af met misschien wel de mooiste plek op Bali, in ieder geval een waar je waarschijnlijk nog nooit van hebt gehoord: Kanciana Village in Tabanan. Je gaat volstrekt van de gebaande paden af, verblijft er midden tussen de rijstterrassen en kunt er toffe hikes door de natuur maken.

Om naar de voorgenoemde bestemmingen te komen, raad ik je aan om een fiets of scooter te huren. Zo kun je zelf door de mooie omgeving rijden. Leuke trajecten om te rijden zijn: Lovina naar Ubud via Munduk en de magische rijstterrassen van Jatiluwih. Verder is Kintamani en omgeving prachtig indien je van bergen, meren en jungle houdt. Ook het rondrijden het bergachtige Amed zal je niet teleurstellen. Tot slot het uiterste zuiden van Bali: de Bukit Peninsula met Uluwatu, Jimbaran en Nusa Dua als voornaamste trekpleisters.

5. Laat je niet wijsmaken dat Bali persé duur is

Ja, Bali is over het algemeen duurder dan Java en Sumatra. Logisch, gezien het toerisme. En ja, je kan het zo gek maken als je zelf wilt, want er is geen gebrek aan hippe clubs, dure restaurants en resorts die pure allure ademen.

Als backpacker hoef je desondanks niet te treuren hoor, er zijn namelijk zat goedkope plekken te vinden. Dit geldt voor zowel accommodatie, transport, eten en activiteiten.

Eten en drinken

Toen ik in laats door Ubud struinde, merkte ik op dat de prijs voor een simpel gerecht als nasi goreng al snel 45.000 IDR bedroeg. Omgerekend iets minder dan 3 euro, maar in lokale zaakjes is dit vaak maar 15.000 IDR (0,90 euro). Vervolgens ben ik eens verder gaan kijken, en kwam ik in een zijstraat diverse ‘warungs’ tegen waar wél de lokale prijzen worden gehanteerd. Voor jouw informatie: een warung is een lokaal eettentje. Soms is net wat verder kijken dan je neus lang is het enige wat je hoeft te doen.

Even terugkomend op het feit dat Bali toeristisch is. Voor velen wellicht een nadeel, maar een van de voordelen ervan is de aanwezigheid van vele Westerse supermarkten, waar ze werkelijk alles hebben wat je je maar kunt wensen. Zelfs versgebakken brood. Misschien hebben ze er nog wel meer dan je bij de Albert Heijn gewend bent. Aanraders zijn Pepito in Canggu en Ubud en de grote Delta Dewata in Ubud.

Gezonde natuurvoeding, zoals noten, zaden, pitten en zulk soort zaken, blijken in veel zaken helaas aan de dure kant. Zo is het bekende Bali Buda erg prijzig. Na goed zoeken ben ik echter bij shops uitgekomen die juist aantrekkelijke prijsjes bieden. Denk aan Green Habit in Ubud en Club Sehat dat vestigingen in Sanur en Ubud heeft.

Vervoer

Huren van een scooter kan voor dezelfde bedragen als die ik op Java gezien heb. Gemiddeld zo’n 70.000 IDR (4,10 euro) per dag en vaak al voor 900.000 IDR per maand. Dat laatste komt neer op minder dan twee euro per dag. Niet slecht toch?

Ook heb ik een Gojek-scooter-taxi (zie tip 15) gepakt om van Canggu naar Ubud te komen. Een uur rijden. De kosten? 3 euro.

Accommodaties

Accommodaties kunnen net zo goed erg goedkoop zijn. Want waar veel toeristen neerstrijken, is tegelijkertijd veel aanbod, Kuta is zonder twijfel een van de goedkopere plekken. Op Booking.com kan je er al voor 5 euro terecht.

Zelf heb ik een maand in een werkelijk geweldige AirBnb in Ubud gezeten. Normale prijs 27 euro per nacht, maar na wat onderhandelen nog geen 13 euro. Nou, je gaat mij niet vertellen dat dit duur is voor een heel huis met tuin en zwembad 😀 .

Verder zijn er in Ubud en andere Balinese plaatsen zat homestays met prima kamers voor een euro of 12 te vinden. Ver weg in het noorden, bij Pemuteran, heb je zelfs uitstekende kamers voor minder dan een tientje.

6. Canggu is de place to be voor backpackers (en Uluwatu komt eraan)

Waar voorheen de meeste backpackers naar het badplaatsje Kuta trokken, is dat vandaag de dag helemaal anders. De meesten kiezen ervoor om direct door te gaan naar Canggu. Kuta is niet meer wat het ooit was, al kun je er wel goed uitgaan en shoppen. Surfen ook trouwens, al kun je daarvoor net zo goed richting het veel gezelligere Canggu gaan.

De hoge golven bij bijvoorbeeld Batu Bolong Beach, nodigen iedere dag weer vele watersportliefhebbers uit die er hun kunsten komen vertonen. Nee, Canggu heeft niet de mooie stranden die je in Uluwatu vindt, maar gezellig is het er 100%. Hardlopen langs de zee of lekker chillen bij een van de vele beach-barretjes, zijn hier andere aanraders om te doen.

De bekendste bar is hier zonder twijfel Old Man’s, waar je lekker kunt eten en naderhand kan genieten van livemuziek met een drankje erbij. Daarnaast is de FINNS Beach Club op Berawa Beach een populaire trekpleister. Loop verder zeker even door het sfeervolle centrum van Batu Bolong (Jalan Raya Batu Bolong), waar je tal van eetgelegenheden en andere gezellige spots vindt. Tevens is er iedere zaterdag een zondag een lokale markt bij het Love Anchor Boutique Complex.

Zelf ben ik trouwens meer fan van Ubud en de schilderachtige omgeving plus de vibe die er hangt, maar dit is natuurlijk persoonlijk. Enig nadeel is dat hier geen stranden liggen, maar de groene oase maakt een hoop goed.

Aangezien Canggu de laatste jaren overspoeld is met toeristen, is er een langzame verschuiving zichtbaar richting Uluwatu. De stranden zijn er veel mooier, al is er niet echt een leuk dorpje vind ik. Het zou best zo kunnen zijn dat dit surfmekka over enkele jaren dé hotspot van Bali is.

7. Eet tropisch fruit, maar let op…

Het tropische fruit op Bali is om te smullen. Zoveel beter dan in Europa als je het mij vraagt.

Mijn aanraders zijn mangosteen (‘manggis’), rambutan (‘rambutan’), zuurzak (‘sirsak’), jackfruit (‘nangka’), passiefruit (‘buah markisa’) en rode dragonfruit (‘buah naga’). En vergeet durian niet. Oké, deze vrucht stinkt misschien, maar de smaak is geweldig.

Maar let op…

Allereerst denk je misschien dat de lokale fruitkraampjes langs de weg goede prijzen bieden, maar dit is vaak juist niet zo. In elk geval niet in de toeristische straten, waar vaak vrouwen zitten met flink wat fruitsoorten. Daarnaast is de kwaliteit die ze aanbieden niet altijd even goed, zo is mijn ervaring.

Mangosteen waarvan de vrucht niet meer wit is maar glazig, durian en avocado’s met maden (ja echt, ik heb het meegemaakt), zuurzak die van binnen bruin kleurt… Het zijn allemaal voorbeelden die ik al meemaakte.

Kijk daarom altijd even naar de binnenkant, voor je een hap neemt. Of vraag aan de verkoper of ze de binnenkant wil laten zien, zo weet je wat je koopt.

Koop je het fruit in de supermarkt, dan is de kwaliteit doorgaans juist hoog. En de prijzen bovendien veelal beter. Denk aan de Delta Dewata in Ubud, of de Pepito die je op meerdere bestemmingen vindt.

Desalniettemin zijn de prijzen in deze supermarkten nog altijd relatief hoog, de betere deals vind je simpelweg op de (ochtend)markten.

8. Wees voorbereid op corrupte politie

Dat wil zeggen, als je een scooter hebt gehuurd in of rondom het zuiden van Bali. Concreet moet je hierbij denken aan de gebieden bij Seminyak, Sanur, Canggu, Denpasar, Kuta en Legian.

Wat namelijk regelmatig voorkomt, is dat je als toerist (locals mogen gewoon doorrijden) staande wordt gehouden door de politie en je al snel een boete te pakken hebt. Een boete die nogal eens in de eigen zakken verdwijnt. Zorg er tenminste voor dat je je (internationaal) rijbewijs bij je hebt, een helm draagt en eventuele registratiepapieren kunt overleggen.

Nu moet ik dit trouwens niet overdrijven, de boete die je doorgaans krijgt ligt namelijk meestal tussen de 50.000 IDR (2,95 euro) en de 200.000 IDR (11,75 euro). Ook bedragen van 500.000 IDR (29,40 euro) en hoger worden toeristen aangesmeerd, het is maar net wat de agent in kwestie probeert.

Praktijken als deze heb ik overigens enkel in het zuiden van Bali meegemaakt. In de andere gedeeltes zie je politie eigenlijk geen aanstalten maken om toeristen op deze manier op te lichten. Uitzondering op de regel is het toeristische gedeelte in Noord-Bali waar je veel duikgebieden vindt. Let met name op bij de wegen tussen Amplapura en Tulamben.

Blijf van de drugs af

Je denkt misschien: logisch. In bijvoorbeeld Kuta is het echter vrij eenvoudig om aan (hard)drugs te komen. Dit in combinatie met het drukke uitgaansleven, kan het plaatsje tot een gevaar voor toeristen maken. Het lijkt soms zelfs normaal om in Kuta aan de drugs te zitten, maar dat is het natuurlijk niet.

Laat ik simpel zijn: in Indonesië staat (een lange) gevangenisstraf op het gebruik van (alle soorten) drugs. Nog erger: op drugssmokkel en het verkopen ervan staat in sommige gevallen zelfs de doodstraf. Ja, je leest het goed. Vandaag de dag zitten er al talloze mensen uit het Westen in de middeleeuwse Kerobokan Prison opgesloten. In deze reportage kun je zien hoe het er in deze gevangenis aan toegaat.

Zo werd er in 2015 nog een 25-jarige man uit Australië gearresteerd omdat hij een joint rookte in het noorden van Kuta. Tevens is er in diezelfde periode een 50 jaar oude man opgepakt die placebodrugs aan toeristen verkocht.

9. Laat het drankje ‘arak’ links liggen

Arak, het beruchte drankje uit Indonesië – je hebt er vast al eens van gehoord. Omdat Indonesië een grotendeels islamitisch land is, zijn de belastingen op alcohol hoog. Hierdoor kiezen veel locals ervoor om zelf drank te stoken, bekend als arak. Illegaal als de neten, al doet de overheid er niks aan en lijken de locals zich van geen kwaad bewust.

Ik wil je waarschuwen voor het duistere drankje, aangezien er al vele toeristen en lokale bewoners aan overleden zijn. Het lijkt misschien onschuldig omdat het spul makkelijk te krijgen is, maar dat is het dus niet. Methanol is de sluipmoordenaar die er (veelal) in zit.

Kees van der Spek maakte in 2023 een reportage over de pas 27-jarige Max, die in 2022 (waarschijnlijk) na het drinken ervan overleed. Ook op de Gili-eilanden zijn dergelijke gevallen bekend.

Methanol komt overigens niet alleen voor in arak. Ook in andere lokale alcoholvarianten kan het spul zitten. Bestel zodoende liever geen cocktails bij (strand)bars die niet het officiële merk in huis hebben.

10. Let op welke accommodatie je boekt (i.v.m. hanenterror)

Kippen en honden, je ziet ze in overvloed wanneer je op Bali bent. Met name de mannelijke kippen, hanen dus, zorgen voor nogal wat overlast bij toeristen. Ze beginnen in alle vroegte te kraaien, en zetten dit vrolijk uren door.

*KUKELEKU*

Vervolgens doe je geen oog meer dicht en ben je overdag totaal gebroken.

Yep, ik kan erover meepraten haha. Ik heb het zelfs meegemaakt dat ze om 1 uur ’s nachts al begonnen met het pijnlijke geluid. Alsof ze het ritme helemaal kwijt waren of zo.

En het is niet zo dat je deze enthousiaste ochtenddieren enkel op het platteland tegenkomt. Je ziet ze juist vooral veel in de dorpen, waar locals ze houden.

Goed, je kunt de kans op hanenoverlast minimaliseren door steevast de reviews van je accommodatie te lezen. Gebruik hiervoor bijvoorbeeld Booking.com. Kijk of het woordje ‘haan’ erin voorkomt, en je weet meestal genoeg.

Hanen worden trouwens gehouden vanwege religieuze overwegingen of om hanengevechten mee te houden.

11. Vraag bij het inchecken of de airco gereinigd is

Deze tip schrijf ik op omdat ik er nu mee te maken heb. Ik heb me zo ontzettend slecht gevoeld de laatste 4 dagen. Enorme koppijn, hoesten en amper iets kunnen eten.

Ik vermoed dat het te maken heeft met niet-schoongemaakte airconditioners. Normaal gesproken vermijd ik airco’s namelijk en kies ik voor een ventilator, al gaat dit niet altijd. Zo sliep ik vorige week een paar nachten met de airco aan, met alle gevolgen van dien…

Op Bali is nogal eens gebrekkig onderhoud. Je ziet het vaak aan de details in de kamer. Vlekken, scheuren in de muur, wc’s die niet lekken, kalkaanslag op de douchekop en ga zo maar door. Hetzelfde is zo voor de airconditioner. Wordt de filter daarvan niet of nauwelijks gereinigd, kun je daar echt heel erg ziek van worden.

Ik zit nu op Nusa Lembongan en de filter van de airco hier was compleet zwart, volgeplakt met bacteriën. Konden ze niks aan doen, zo zeiden ze. Ik heb sinds ik dat zag een ventilator naast me gezet in plaats van mezelf nog meer de afgrond in de helpen. Een ventilator heeft sowieso mijn voorkeur.

Bij het inchecken zou ik telkens even navragen of de airco schoon is en wanneer die z’n laatste beurt heeft gehad. Geloof me, je wilt er gewoon niet ziek van worden.

12. Ben je bewust van het gevaar van de zee

Ga in ieder geval niet zwemmen bij de gedeeltes waar je rode vlaggen ziet staan. Ieder jaar overlijden er opnieuw mensen door de sterke onderstroom of hoge golven. In 2023 vonden meerdere reizigers de dood in de wateren rond Nusa Penida. En zo zijn er wel meer gevallen te vinden, bijvoorbeeld in Canggu en Uluwatu. Googel maar eens.

Als je bij de minder bekende stranden bent, wil ik je adviseren om eerst aan locals te vragen wat de mogelijkheden zijn om te zwemmen in het water. Helemaal wanneer je geen enkele local in het water ziet.

Zelf heb ik ook het gevaar van de zee ervaren. Toen ik na een hardloopsessie het water inrende (Batu Bolong Beach, Canggu) om af te koelen, merkte ik direct hoe sterk de onderwaartse stroming was. Als ik er niet had kunnen staan, had ik met geen mogelijkheid terug bij de kant kunnen komen. Nog veel erger was het overigens bij Tegal Wangi Beach in Jimbaran, het droomstrand wat je hierboven op de foto ziet.

Tot slot wil ik je zeggen dat strandwachters en reddingmedewerkers op Bali amper voorkomen. Indien er een roodgeel-gemarkeerde vlag op het strand staat, houden ze wel een oogje in het zeil. Is dit niet zo, dan ben je al snel aan je eigen lot overgelaten. Houd je daarom aan de regels.

13. Woon een crematieplechtigheid bij

Het klinkt misschien wat luguber, maar in Bali is het niet vreemd wanneer je als toerist de crematie van een vreemde bijwoont. Dus, indien je de kans hebt om dit te doen, doet het. Althans, als je graag cultuur snuift en ook eens wilt ervaren dat de dood anders wordt beleefd dan in ons eigen kikkerlandje.

De ceremonie duurt doorgaans de hele dag en is eerder een soort feest dan een dag vol tragiek. Vaak is de overledene al voor een langere tijd dood (soms al voor jaren!), waardoor het echte afscheid en de verwerking al eerder heeft plaatsgevonden.

Aanwezigen zijn vrienden, familie en toeristen. Er wordt gelachen, gehuild, veel gepraat en gegeten. Soms wordt, als symbool van de bevrijde geest, een zwarte kip vrijgelaten.

De overledene (of meerdere overledenen) wordt uit de kist gehaald en in een omhulsel van bamboe gedaan. Vervolgens wordt de dode gezegend met heilig water en nemen vrienden en familie afscheid. Tenslotte leggen de nabestaanden de overledene op een brandstapel.

Na afloop van de verbranding eindigt het ritueel doorgaans bij de zee. Hierin wordt tenslotte het as van de overledene uitgestrooid.

De meeste ceremonies zijn overigens voor iedereen toegankelijk. Wees er in ieder geval attent op dat je volgens de Balinese voorschriften gekleed bent, oftewel een sarong met t-shirt. Je kunt altijd even een lokale tempel inlopen om te vragen wanneer er open ceremonies worden gehouden. In Sanur vinden regelmatig ceremonies plaats die eindigen met een crematie op Sanur Beach. Bizar of niet, maar het kan zomaar zo zijn dat je hier toevallig getuige van bent.

14. Let op waar je loopt

Dit lijkt misschien zo’n tip waarvan je denkt: ja, het zal wel – maar ik adviseer je echt om hier serieus naar te kijken. Zojuist werd ik namelijk zowat van mijn sokken gereden door een auto die slechts een paar centimeter langs me denderde. Als je op de weg wandelt, raad ik je aan om tegen het verkeer in te lopen zodat je ziet wat er aankomt. Anders kon je nog wel eens verrast worden.

Verwacht verder geen voorrang te krijgen als voetganger, zebrapaden zijn er sowieso amper. Scooters en auto’s pakken stelselmatig de mogelijkheden die ze hebben, tevens als ze de hoek om gesjeesd komen. Je zult daarom moeten wachten, of ze met handgebaren tot stoppen manen.

Ook op de stoep is het lang niet altijd een pretje trouwens. Dan weer metersdiepe putten, dan weer verhogingen, missende tegens, scheuren… Het komt allemaal voor. En gerepareerd lijkt het nooit te worden. Mijn ma liep er nog een serieuze verwonding aan haar teen door op, tijdens het struinen door de straten van Kuta. En ik heb al zo vaak gehad dat m’n enkel dubbelklapte door ongelijkheden. Let dus op!

Bovendien parkeert men auto’s zonder pardon op de voetpaden, en moet je nogal eens uitwijken naar de (drukke) weg. Of de stoep is te smal, zodat je gedwongen wordt de weg op de gaan als je andere wandelaars kruist. En die weg is in bijvoorbeeld Ubud zomaar 30 centimeter lager, waardoor je je goed kunt bezeren. Nope, lopen in de centrums is lang niet altijd een pretje.

15. Voorkom scamming bij aankomst op de luchthaven

Als je aankomt op de luchthaven van Bali -Ngurah Rai Airport- dan zal je aan de lopende band worden aangesproken door taxichauffeurs van Bali Airport Taxi en particulieren die hun diensten aanbieden. Zij rekenen net iets hogere prijzen dan je via een normale taxi kwijt zou zijn. Waar een ritje naar Ubud normaal gesproken 300.000 IDR (17,65 euro) zou moeten kosten, vragen ze in 2023 bijvoorbeeld 360.000 IDR (21,20 euro). Een verschil van krap 4 euro, wat naar mijn mening meevalt.

Problemen kunnen echter ontstaan als je tijdens late uren of drukke reisperiodes van hun diensten gebruik wilt maken. Zo was ik er op 30 januari 2019 en werd voor een ritje naar Ubud 700.000 IDR (41,20 euro) in plaats van de hierboven genoemde 360.000 IDR (21,20 euro) gevraagd.

Er zijn gelukkig oplossingen om dit gedoe te ontwijken en niet teveel te betalen…

Je kunt bijvoorbeeld kiezen voor een van tevoren geboekte transfer, voor gunstige tarieven te boeken via 12Go Asia. Of, als je alleen reist, boek een Gojek- of Grab-motorbike-taxi (zie tip 15). Het scheelt je een hoop geld.

16. Download de apps Gojek en Grab

Download de apps Gojek en Grab om goedkoop van A naar B te komen. Je voert een begin- en eindpunt in en ziet vervolgens het bedrag dat het ritje kost. Grab en Gojek bieden naast auto’s tevens handige scootertaxi’s aan. Dit is vaak lekker goedkoop en trouwens ook sneller dan wanneer je met de auto reist.

Enkele dingen die goed zijn om te weten:

• Vergelijk Gojek en Grab om zo de laagste prijs te kunnen krijgen.
• De drivers (chauffeurs) van Grab en Gojek zullen je soms via Whatsapp of de ingebouwde chat benaderen of je meer wilt betalen. Als je wilt kun je onderhandelen, al is dit eigenlijk niet de bedoeling, de prijs staat immers vast. Vraagt de driver te veel, cancel de boeking dan en zoek een nieuwe.
• In steeds meer toeristische bestemmingen -en dan met name op de hoofdstraten- was het tot voor kort lastig om een Gojek, Grab of überhaupt een reguliere taxi te vinden. Dit was bijvoorbeeld zo in Ubud, waar men de “lokale community beschermt,” zo zegt men zelf. Toch is me onlangs opgevallen dat je de Gojeks en Grabs juist weer veel vaker ziet in de toeristische gebieden. Hier in Ubud zitten de drivers zelfs in groepjes langs de weg met elkaar te praten, voor corona werd zelfs dit niet getolereerd. Er lijkt in die zin een kanteling gaande.
• Je kunt, in ieder geval bij Grab, zowel via creditcard als met cash betalen. Ikzelf kies altijd voor het laatste.
• Hoe meer je naar het minder toeristische noorden reist, hoe minder Grabs en Gojeks je zult treffen. In bijvoorbeeld Pemuteran is de kans klein om een driver te vinden via beide apps.

17. Weet hoe de pinautomaten werken (en bespaar geld)

De pinautomaten op Bali hebben verschillende limieten, regelmatig is het maximumbedrag 2.000.000 IDR, omgerekend nog geen 120 euro. 1.250.000 IDR komt ook voor.

Per transactie betaal je de kosten van je eigen bank. Ik heb ING en betaal telkens 3,50 euro per opname plus een wisselkoersopslag. Onlangs was dit 2,50 euro op een bedrag van 3.000.000 IDR (176,50 euro).

Er is een manier om de bovenstaande kosten te ontwijken. Daarvoor raad ik je aan een kaart van Wise aan te schaffen. Via hen betaal je geen toeslagen en krijg je telkens de eerlijke wisselkoers.

Het is overigens gelukkig niet zoals in Thailand dat de lokale bank ook nog commissie in rekening brengt. In Thailand is dit liefst 220 THB, zo’n 6 euro.

Meer weten? Alles over pinnen op Bali lees je hier.

18. Een uitreisbewijs is tegenwoordig vaak nodig

Wanneer je vanuit Europa naar Bali vliegt, zal er bij het inchecken hoogstwaarschijnlijk om een uitreisbewijs worden gevraagd. Dit gebeurde mij eind 2023 nog toen ik met Qatar Airways vloog, ondanks dat ik een visum voor 6 maanden kon overleggen, waar een uitreisbewijs volgens de Indonesische wet helemaal niet voor nodig is. Ik moest vervolgens binnen 10 minuten -voor het sluiten van de incheckbalie- een ticket boeken.

Mijn ervaring is dat het binnen Zuidoost-Azië lang niet altijd gevraagd wordt overigens. Zo ben ik meerdere keren zonder enige vraag van Kuala Lumpur richting Bali gevlogen. Al kan het ermee te maken hebben dat ik vaak online incheck, waardoor ik de incheckbalie omzeil. Ik backpack namelijk enkel met handbagage. Desondanks kunnen ze er bij het instappen alsnog naar vragen.

Bij de vlucht die ik vanuit Nederland pakte (zie boven) lukte het omzeilen van de incheckbalie helaas niet. Ondanks het online inchecken, werd me namelijk alsnog verzocht om de instapkaart bij de incheckbalie te komen afhalen. Ze verstrekten die niet online, aangezien ze mijn documenten wilden controleren, zo zeiden ze. Daarmee doelden ze op het uitreisticket.

Heb daarom een exit-ticket bij je, eventueel een neppe variant. Daarvoor zijn voldoende websites te vinden. Een andere optie is ergens een ticket te boeken dat je binnen 24 uur kunt cancelen.

Bij aankomst op Bali krijg je na betaling van 500.000 IDR (29,40 euro) een stempel in je paspoort die je het recht geeft om 30 dagen in Indonesië te bijven. Er kan in dit geval om een uitreisbewijs worden gevraagd. In de praktijk is het bij mij echter meestal zo dat me de vraag stelt hoelang ik in Indonesië wil blijven en ze het vervolgens verder wel prima vinden.

Voor de verlenging van het betaalde Visa on Arrival (VoA) heb je een uitreisbewijs (boot of vliegtuig) nodig om je aanvraag in te dienen. Doe je de aanvraag via een visum-agent of zelfstandig online (zie tip 18), dan hoef je helemaal geen doorreisbewijs aan te leveren.

19. Verleng je visum eenvoudig via een visumagent (of zelf online!)

Het fijne op Bali is dat bijna alles mogelijk is, zo ook het inhuren van een agent om je visum te verlengen. Tenminste, als je bij binnenkomst heb gekozen voor het hierboven genoemde VoA waarvoor je 500.000 IDR (29,40 euro) dient te betalen. Tevens het B211A-visum voor maximaal 6 maanden is op die manier eenvoudig te verlengen

En na mijn negatieve ervaringen met het verlengen van mijn visum in Yogyakarta, doe ik de verlenging tegenwoordig -indien mogelijk- steevast via een visumagent. Maar ook vanwege de verkeersdrukte die er op Bali is. Ik heb weinig zin om drie keer (zo vaak moet je namelijk naar het immigratiekantoor) door die immense drukte te rijden, als het simpelweg makkelijker kan. In Labuan Bajo was dit niet mogelijk en heb ik de verlenging zelf gedaan. Het proces verliep gelukkig vrij vlot.

Welke visumagenten kan ik je aanraden?

Allereerst adviseer ik je om via Whatsapp contact op te nemen met Komang via het nummer +6281338644857. Zij regelt voor 850.000 IDR (50 euro) in ongeveer een weekje je nieuwe visum. Iedere dag is ze van 09.30 uur tot en met 14.30 te vinden in Bali Buda in Ubud. Tevens in de regio Canggu, Kuta, Sanur, Seminyak kun je op haar diensten rekenen.

Een andere tussenpersoon is Agung, die je via Whatsapp kunt bereiken op +62818359727 wanneer je in de regio Kuta – Canggu te vinden bent. Erg handig, want hij komt je paspoort ophalen en een paar dagen later hoef je enkel nog een keertje langs te komen voor het maken van foto’s en vingerafdrukken. De kosten zijn bij hem hetzelfde en dus 850.000 IDR (50 euro).

Je visum zelf verlengen

Je kunt er overigens ook voor kiezen om het zelf te regelen voor 500.000 IDR (29,40 euro). Wees dan wel voorbereid op lange rijen bij het loket en het feit dat je waarschijnlijk (erg) vroeg je bed uit moet. Daarbij wordt je gevraagd om drie keer langs te komen: één keer voor de aanvraag, nog eenmaal voor je paspoortafgifte plus vingerafdrukken & pasfoto’s en ten slotte om je paspoort met de stempel op te halen.

Ga zo vroeg mogelijk, bij voorkeur tijdens de opening van het kantoor. Dit is om 08.00 uur. De algemene regel is dat je maximaal (dus niet later) 7 dagen voor het verlopen van je huidige visum de aanvraag doet. Eerder, wanneer het jou uitkomt, kan ook. In Yogyakarta deed ik het echter zonder problemen 3 dagen van tevoren. Maar goed, ik zou toch het zekere voor het onzekere nemen.

Vergeet niet om je visum te verlengen, want per dag dat je te lang in Indonesië verblijft betaal je een boete van 1.000.000 IDR, zo’n 60 euro.

Tegenwoordig kun je je visum, indien aangevraagd via de officiële immigratie-website, eveneens online verlengen. Supermakkelijk. Bovendien hoef je met het e-VoA niet aan te sluiten in de rij als je op Bali aankomt.

20. Het regenseizoen is zo slecht nog niet

Wees niet bang voor het regenseizoen op Bali, dat van eind oktober tot en met maart loopt. Ik ben er al zo vaak in de deze maanden geweest en heb er supergoed weer gehad. Meestal valt er ’s nachts of aan het eind van de middag een hevige bui, maar daar is dan ook alles mee gezegd. Doorgaans kleurt de lucht blauw en is het simpelweg heerlijk.

Zo wordt januari als natste maand beschouwd, alleen wat als ik je vertel dat ik in januari juist erg goed weer en amper regen heb gehad?

Nu ik dit schrijf is het halverwege november en wederom schijnt de zon vrijwel non-stop.

Dus ja…

Het droge seizoen op Bali is overigens van mei tot en met september, waarbij juli en augustus de piekmaanden zijn.

21. Je hoeft bij aankomst geen toeristenbelasting te betalen

Sinds 14 februari heeft men op Bali een toeristenbelasting ingevoerd, bekend als de ‘Bali Tourist Tax’. Iedere toerist wordt hierbij gevraagd om 150.000 IDR te betalen, online of bij aankomst op het vliegveld bij de desk die je na de bagage-sectie tegenkomt.

Zo valt er tenminste op vrijwel iedere website te lezen…

Laat je echter niks wijsmaken, het is namelijk niet nodig. Het wordt verder ook totaal niet gemonitord.

Ikzelf heb het sindsdien in elk geval nooit hoeven te betalen, met de aantekening dat ik telkens met een e-visum binnenkwam.

Meer échte Bali-tips en leuke routes

Heb je iets gehad aan deze tips? In Backpackgids Bali heb ik nog een hoop insider-info voor je die je helpt er een geweldige reis van te maken.

Naast talloze tips en inspiratie vind je een boel leuke routes voor Bali in de gids, waardoor je zelf geen moeite meer hoeft te doen om er een uit te stippelen.