Via een slingerend pad door de jungle beland ik steeds verder in de groene diepte. Om me heen barst het van de felle tropische planten, palmbomen en stekelige durians. In de verte hoor ik water krachtig naar beneden kletteren.
Als ik de laatste bocht om ben, zie ik door de opening tussen het struikgewas de torenhoge waterval in volle glorie haar dominantie tonen. Het is duidelijk de hoofdrolspeler van deze betoverende locatie.
Eenmaal voor het natuurgeweld doet de oerkracht van het stortende water me klein voelen. Munduk is een spectaculair natuurparadijs met telkens weer nieuwe verrassingen.
Na een paar weken rust gepakt te hebben in Ubud leek het me een leuk idee om een uitstapje richting het noorden van Bali te maken. Ik had al wat dingen gelezen over Munduk en eigenlijk was ik er vrij snel uit dat ik daarheen wilde.
En ik kan je alvast zeggen: dit is echt een schitterende bestemming. Het barst er van de rijstvelden, watervallen en met tropisch regenwoud begroeide bergen.
Maar simpelweg rondrijden door de berglandschappen en genieten van de uitzichten op het groen, velden vol met blauwe hortensia’s en valleien gevuld met kratermeren, is eigenlijk al een bezienswaardigheid op zich. Je zult het zelf wel merken wanneer je op de scooter zit 🙂 .
Bovendien zie je er weinig toeristen. Als je je de pure kant van Bali zoekt, raad ik je aan om hierheen te gaan. Regelmatig zal je verbluft zijn hoe mooi en ongerept het er is.
Ik bezocht Munduk voor het eerst in 2019 en onlangs ben ik weer teruggegaan omdat het me destijds zo goed bevallen was in het bergachtige dorp. Er hangt een zekere rust en ik voel me er verbonden met de natuur. De lokale vibe is iets anders wat me hier aantrekt. Het is een volstrekt andere wereld dan Ubud.
In dit artikel neem ik je mee naar de avonturen die ik in de Munduk-regio beleefd heb. Samen met Mia overigens, een vriendin uit Ubud. Recentelijk ben ik alleen erheen gereisd, nadat ik een aantal dagen in het verbluffende Jatiluwih geweest was.
Ik zal je alles vertellen over de indrukwekkende bezienswaardigheden, maar ook mijn eerlijke mening geven over dingen die ik tegen vond vallen tijdens mijn beide periodes in Munduk. Verder geef ik je tips voor leuke slaapplekken, eettentjes en praktische info hoe je er komt. Het is al met al de ultieme gids voor een geweldige tijd in dit mystieke bergdorpje.
Het bergdorpje Munduk
Na een lange meanderende bergweg langs kratermeren en schitterende groene landschappen met hier en daar een aap die klaar leek voor de aanval, kwamen we eindelijk aan in Munduk. We waren beiden aan het rillen van de kou en de uitputtende rit door de regen zat er gelukkig op.
De eerste indruk die je net als wij waarschijnlijk zult hebben is: wat is het er sereen en onwijs groen!
Munduk is een klein plaatsje op zo’n 800 meter boven zeeniveau met een paar eetzaakjes en accommodaties om te verblijven. En dat is het dan ook wel. Om je een indruk te geven: er is geen supermarkt te bekennen en het dorp bestaat uit een handjevol warungs, een kleine markt en enkele kleine shops voor je dagelijkse inkopen.
Je komt hier duidelijk niet voor de voorzieningen en hippe tenten, je bezoekt Munduk voornamelijk voor de natuur. Die is namelijk waanzinnig mooi, zo zal je verderop in dit artikel wel merken.
Er is trouwens ook een stukje Nederlandse geschiedenis in Munduk. In de 20e eeuw gebruikten de Nederlandse kolonisten het dorp namelijk als vakantiebestemming om af te koelen en te relaxen. Zodoende vind je diverse Nederlandse getinte huizen langs de weg, waarvan er meerdere omgebouwd zijn tot guesthouse.
Bezienswaardigheden en activiteiten in en rond Munduk
Benieuwd wat er zoal te doen en te beleven is in en rondom Munduk? In het vervolg bespreek ik de mooiste plekjes en de bezienswaardigheden die je niet gemist wilt hebben.
Heb je maar 1 dag om Munduk te ontdekken? Dan zou ik 100 procent voor de waterval-trekking gaan.
Bezoek Pura Ulun Danu Bratan: een iconische watertempel op Bali
Als je Munduk nadert, zijn er diverse plekken om te bezoeken. Een daarvan is Pura Ulun Danu Bratan, misschien wel de meest bekende tempel van Bali. Je ziet dit hindoeïstische heiligdom aan de lopende band voorbijkomen op Instagram, bij reisbureautjes en ze staat bovendien op het briefgeld van Indonesië.
Toen we aankwamen bij de tempel begon het uit het niets te stortregenen. Daarom besloten we om wat te eten in het restaurant wat ertegenover ligt en te wachten tot het weer beter zou worden. Dit bleek alleen niet te gebeuren. Na anderhalf uur vonden we het welletjes geweest en waagden we het erop
Dat Pura Ulun Danu Bratan een bekende trekpleister is, blijkt wel uit de grote hoeveelheid bussen die je op de parkeerplaats ziet staan. Een stuk of veertig schat ik zo. Het leek net alsof we bij de ingang van de Efteling stonden.
De entree is met 75.000 IDR trouwens aan de hoge kant als je het mij vraagt. Meestal betaal je voor zulke attracties maximaal 45.000 IDR.
Via een mooi aangelegde tuin kom je uit bij Danau Beratan, een uitgestrekt meer grenzend aan groene heuvels. Daar zie je ook de tempel staan. Een prachtig ding.
Helaas was het er superdruk, langs de waterkant stond het overvol met mensen die selfies aan het nemen waren en de omgeving totaal leken te vergeten. Dit nam het magische gevoel van deze plek een beetje weg.
Zomaar ineens begon het wederom te gieten, dus zat er niets anders op dan wederom te schuilen in het eerdergenoemde restaurant.
April is toch geen regenseizoen meer? Inderdaad. Alleen op Bali zegt dit lang niet altijd wat, zo bleek maar weer eens. Bovendien ligt het Bratanmeer
Toen het iets minder werd, reden we door en bij een supermarkt verderop kochten we een poncho voor mij. Ik had er namelijk nog geen.
Ook toen ik recent weer terugkeerde bij de Bratan-tempel waren het hordes bussen, auto’s en scooters die de parkeerplaats opreden. Wil je een authentieke tempelervaring, dan is de Brahmavihara-Arama in Banjar bij Lovina een veel betere plek om naartoe te gaan.
Trek de vallei in door de Munduk-rijstterrassen (de Dayang Rice Terraces)
Let op, want dit is meteen een van de beste tips die ik voor je heb. Wil je door ultragroene rijstvelden lopen zonder ook maar een toerist tegen te komen? Rijd dan richting de Dayang Rice Terraces die in een vallei beneden het dorp liggen. Daarna kun je ergens parkeren en gaan wandelen. De natuur waar je doorheen komt is simpelweg geweldig.
Op Maps.me zag ik dat er een pad naar links is, een pad wat dwars door de rijstterrassen van Munduk loopt. Vlakbij de afslag parkeerden we. Voordat we de route doorzetten, namen we nog even een kijkje bij een rijstveld aan de andere kant. Een uitgestrekt groen terras waarin een man aan het oogsten was.
Daarna liepen we terug naar de scooter om het pad te vinden waarvoor we gekomen waren. We volgden een weg die begint met kuilen en daarna vrij steil omhoog gaat.
“Serieus, liggen hierboven rijstvelden?” is wat ik tegen Mia zei. Het leek gevoelsmatig nogal onlogisch. Je zou toch denken dat je daarvoor juist naar beneden moet? Vrij snel daarna liepen we echter in een groene zee. Inderdaad, de groene zee van rijstterrassen waar we op hadden gehoopt.
Dit -de Dayang Rice Terraces- was tot dan toe een van de mooiste plekken die ik op Bali had gezien. Zó groen, talloze palmen, peperplanten, bananenbomen en omgeven door bergen. De hoogteverschillen in de velden maken het aanzicht bovendien extra fraai. En toeristen kom je hier gegarandeerd niet tegen. Hoogstens zie je een local aan het werk of een koe in een houten hutje staan. Dat laatste is overigens schrijnend om mee te maken, de lieve beestjes hebben een touw door hun neus en kunnen nauwelijks bewegen. De blik in hun ogen straalt pure hoop uit dat je ze komt redden, het is ronduit sneu.
Ik werd ronduit stil door wat ik allemaal zag qua natuurschoon. Een gevoel van blijheid en geluk. Precies dit zijn de dingen die je als mens af en toe even nodig hebt.
Tijdens mijn tweede bezoek aan Munduk was er echter iets veranderd. Ik zag een ontsierend wit pand achterin de rijstvelden staan omringd door een nog lelijker hek, het leek wel een waterzuiveringsinstallatie of zo. Toen ik aan een rijstplanter vroeg wat het nou precies was, bleek het om een reusachtig huis te gaan. Bizar dat je zoiets lelijks in zo’n schilderachtig landschap laat bouwen, maar goed.
Doe de Munduk Waterfalls Trekking
Yep, de watervalwandeling in Munduk is iets dat je absoluut gedaan wilt hebben. Je komt op sprookjesachtige spots terecht en de trektocht voert je langs vier watervallen. De een nog mooier dan de andere.
De trail is overigens in Munduk zelf, en niet zoals vaak met watervallen het geval is dat je er een uur of langer voor op de scooter moet zitten. Da’s wel zo fijn dus.
Trek zo’n 4 tot 6 uur uit om alle plekjes te ontdekken en rustig de tijd te nemen om te genieten van al het moois. Je kunt op twee locaties beginnen: ofwel aan de kant van de Golden Valley Waterfall, ofwel aan de kant van de Melanting Waterfall. Zelf deed ik het laatste en ben ik hier gestart.
Vanuit daar ben ik door het bossige landschap naar de andere kant gelopen en bezocht ik de Golden Valley Waterfall als eerst. Indien je de route op deze manier aflegt, eindig je bij Melanting en daarmee relatief dichtbij het dorp (en waarschijnlijk je accommodatie).
Gebruik Maps.me om jezelf te navigeren, al wijst de route zichzelf wel wanneer je er eenmaal bent.
In het vervolg van dit artikel bespreek ik alle vier de watervallen en hoe ik ze heb ervaren. Uiteraard aangevuld met foto’s die je een impressie geven van de schoonheid waar je in terechtkomt.
De Golden Valley Waterfall
De eerste waterval die ik bezocht was de Golden Valley Waterfall. Dit is trouwens ook de enige van de vier die je niets kost.
In het begin klauter je de heuvel op waarna je uitkomt bij het Golden Valley side ECO CAFE. Hier kun je stoppen om een drankje te doen of een ontbijtje te scoren, mocht je daar zin in hebben. Een tip om iets te eten is de Balinese lekkernij ‘lak lak’. Tegelijkertijd kijk je uit op de kolkende waterval.
Voor het café loopt een onverhard pad wat je naar beneden leidt en uiteindelijk direct voor de waterval brengt. Een ruig spektakel verstopt in het regenwoud en de bamboebossen. Erg gaaf!
De Munduk Waterfall (Red Coral Waterfall)
Na de Golden Valley vervolgde ik de jungle-wandeling naar de Munduk Waterfall. Het is een van de vele watervallen in het noorden van Bali en ze staat ook bekend als de Red Coral Waterfall.
Na een redelijk steile afdaling van 10 minuten door een bos, kom je uit bij een checkpoint waar je 45.000 IDR betaalt. Aan de hoge kant, wetende dat dit begin 2024 nog 20.000 IDR bedroeg. De overheid op Bali was echter weer een poolshoogte komen nemen en verhoogde, zoals wel vaker, de prijzen drastisch.
Daarna wandel je door een mooie aangelegde tuin en hoor je water hard naar beneden storten. En wanneer je dan de laatste treden hebt gehad, zie je een verrassend hoge waterval uit een rotsspleet tevoorschijn komen.
De witte waterstrook ziet er supermooi uit, vooral door het contrast met de rotswanden die met mos en felgroene blaadjes begroeid zijn.
De kracht waarmee het water naar beneden dendert is trouwens echt immens. Als je daaronder gaan staan, voelt het waarschijnlijk alsof je gestenigd wordt. Deze uitdaging liet ik daarom links liggen.
Overigens is dit wel de waterval die het meest commercieel aanvoelt. Op de weg naar beneden kom je namelijk diverse shops tegen met mensen die spullen aan je willen verkopen voor -wat ik meemaakte- vrij hoge prijzen. Veelal cacao, vanille, verse kruiden uit de streek of fruit.
Van alle vier de watervallen is de Red Coral Waterfall het gemakkelijkst om te komen. De wandeling erheen is namelijk kort en helemaal niet steil.
Wat als ik je zeg dat de meest indrukwekkende watervallen nog moet komen? Lees maar even verder.
De Labuhan Kebo Waterfalls
Labuhan Kebo is de waterval die een eindje verderop ligt, vlakbij de hierna te bespreken Melanting Waterfall. Onderweg kom je langs enkele warungs, mocht je trek hebben dan kun je dus altijd wel ergens een hapje eten. Aan de linkerkant bevindt zich de ingang van de waterval en dien je 20.000 IDR te betalen om binnen te komen, aan de medewerker die in het houten schuurtje op je wacht.
Na een minuut of tien over stenen treden gelopen te zijn kom je aan in een betoverende setting: enkele krakkemikkige bamboebruggen hangen over een rivier en op de achtergrond zie je een machtige lading water van een klif storten. Dit alles overwoekerd door wildgroei.
Echt een ongelofelijk cadeau van moeder natuur en -als ik een keuze zou moeten maken- de mooiste waterval die je tijdens de trekking tegenkomt. Met de talrijke waterpoelen is het bovendien een veel betere plek om te zwemmen dan de voorgenoemde twee watervallen.
De Melanting Waterfall
De laatste van de reeks watervallen is Melanting. Nadat je uitgekeken bent bij de Labuhan Kebo Waterfall slenter je een stuk verder richting het westen en begint de lange afdaling naar de Melanting Waterfall. Met de kleurrijke planten en de geurende, tropische bloemen is het hier net alsof je in een of andere wondertuin bent aanbeland.
Een grappig detail was dat ik een local als een behendig aapje in de metershoge boom zag klimmen om kokosnoten eruit te graaien. Die verkoopt hij vervolgens in zijn café met geweldige uitzicht op een oneindige groene jungle.
Ga daar zeker even een kokosnoot drinken, op de weg terug is het na flink zweten de ultieme beloning. Je vindt de warung bij de entree van de waterval. Yep, wederom moet je een kleine bijdrage van 20.000 IDR betalen.
Het aantal treden vooraleer je bij de waterval bent is behoorlijk, en de weg naar beneden aan de steile kant. Bereid je daarom voor op een zweterige terugweg omhoog. Het is zwoegen geblazen. Maar de warung met het gave uitzicht plus het drinken van de kokosnoot brengen je daarna in extase. Stilte domineert. Ik schat dat het 10 minuten duurt voor je beneden bij het watergeweld bent.
En wat is ook deze spot een plaatje zeg. Pal voor de waterval ging ik op een rotsblok zitten en zei ik tegen het stel achter me: “Bizar hoe krachtig hè?” En inderdaad, er gaat een immense kracht van de kletterende strook water uit. De minuscule druppels die ervan afwaaien voelen als poeder. Deze watervalsensatie moet je simpelweg zelf ervaren en is lastig in woorden uit te drukken.
Ga op pad naar de betoverende Banyu Wana Amertha Waterfall
Behalve de waterval-trekking in Munduk zelf liggen er in de omgeving nog een aantal wonderlijke watervallen om een kijkje te nemen. Een daarvan is de Banyu Wana Amertha Waterfall.
“De lucht is blauw, lekker hè.” Ik had het beter niet kunnen zeggen want een paar momenten later reden we ineens door sluierwolken. En zoals je al begrijpt begon het vervolgens weer bizar hard te regenen. We gingen schuilen daarom in het eerste de beste zaakje dat we tegenkwamen.
En het werd erger en erger. Zo’n regenval heb ik op Bali nooit eerder gezien. Na een dik uur leek het wat beter te worden en konden we gelukkig verder. We wilden naar de Banyumala Twin Waterfalls.
Maar omdat het daarna wederom met bakken uit de hemel kwam, was het niet meer mogelijk om de navigatie nog te checken. Wel wist ik dat het enkele kilometers verderop linksaf zou zijn. En toen zag ik een bord met daarop ‘Banyu Wana Amertha Waterfall’, al drong die tekst niet heel erg tot me door. Het woordje ‘Waterfall’ deed me denken de goede afslag gepakt te hebben. We gingen die kant op en via een lange weg naar beneden kwamen we in een nogal doorweekte toestand aan.
Tegelijkertijd realiseerde ik me dat we bij de verkeerde waterval zaten. De plaatjes bij de ingang zagen er echter veelbelovend uit, en gezien de weersomstandigheden hadden we weinig zin om weer de scooter op te stappen.
“Do they really look like that?” vroeg ik aan een van de medewerkers. Uiteraard bevestigde hij dit. Ook hier betaal je weer entree, ditmaal 40.000 IDR. Maar niet getreurd, je krijgt er namelijk liefst vier watervallen voor terug.
We waren de enige bezoekers en we begonnen aan een trekking door de wildernis. Glibberige paadjes en diepe treden met plassen water zouden volgen. De regen werd heftiger, al boeide me dit inmiddels weinig meer.
Mia besloot om vanwege een blessure aan haar knie niet meer verder te gaan en ik ging daarom alleen door.
De One Waterfall en de BWA Waterfall
De eerste plek waar ik belandde was er een met twee watervallen. De One Waterfall en de BWA Waterfall. Serieus, ik geloofde nauwelijks dat ik deze parel helemaal voor mezelf had. Vooral de BWA Waterfall is spectaculair, het is een grote verzameling van allerlei kleinere watervalletjes.
Als je het over idyllische plekjes hebt is dit er zeker een. Heeft Bali zulke mooie watervallen? Ja dus. De stortregen gaf bovendien een extra mysterieus tintje aan de toch al indrukwekkende setting. Het was pure natuurkracht wat ik om me heen zag.
Behalve de watervallen is het er supergroen, en tussen al dat groen groeien verder nog allerlei kleurrijke tropische planten. Een rivier stroomt in hoog tempo van de ene naar de andere waterval.
Soms, heel soms, kun je overvallen worden door een magisch gevoel. Een gevoel van onwerkelijkheid. Alsof je in een sprookje zit. En geloof me, dit was zo’n moment.
De Two Waterfall
Totaal verwonderd liep ik terug naar boven en volgde de weg die richting de Two Waterfall en de Spray Waterfall leidt.
De Two Waterfall komt eerst en bestaat opmerkelijk genoeg uit drie watervallen, al kwam dit in mijn geval wellicht door de grote hoeveelheid regen.
Een mooie plek, al was ik nog een soort van te enthousiast over de watervallen die ik even ervoor had gezien.
De Spray Waterfall
Een stukje dieper de jungle in vind je de Spray Waterfall. En oh, wat is ook dit bijzonder. Vanaf boven kijk je neer op al het geweld, en via een modderpad dat naar beneden gaat sta je er ineens recht voor.
Geen mens te bekennen en niets te horen, behalve het geluid van vallend water. Vanaf een krakkemikkig maar pittoresk bruggetje bekeek ik de waterval en al het groen om me heen. Ik voelde me een met de natuur. Wat was dit bijzonder. Überhaupt de hele dag trouwens.
Rijd ook naar andere watervallen in de regio
Indien je nog meer watervallen wilt zien, kun je doorrijden richting Lovina. Desondanks verwacht ik dat je met alle bovenstaande watervallen je portie wel gehad hebt 😉 .
Wil je niettemin toch meer moois zien? Een aanrader daar is de Sekumpul-waterval, maar ook de daar dichtbijgelegen Fiji-waterval.
Gitgit, Sambangan en de Aling-Aling-waterval zijn andere populaire trekpleisters. Bij Aling-Aling kun je jezelf uitleven en van kliffen in de natuurlijke zwembaden springen. Ideaal wanneer je op zoek bent naar een vleugje spanning en sensatie.
Meer over deze watervallen vind je in mijn uitgebreide Lovina-gids.
Neem een foto bij de Handara Golf Gate
Een andere bezienswaardigheid nabij Munduk is de Handara Golf Gate, al vind ik deze eerlijk gezegd overrated. Het is weer zo’n typisch gehypete Instagram-spot waar toeristen alleen op af komen voor een snelle foto. Naja snel, een uur wachten is hier niet uitzonderlijk.
Op de weg terug naar Ubud kwam ik erlangs, maar besloot om het vrij rap voor gezien te houden. Net als bij de meeste toeristische spots op Bali stonden er ook nu weer tig mensen selfies te maken. Het is aansluiten in de rij geblazen voor je aan de beurt bent. Dit zijn voor mij persoonlijk geen reiservaringen waar ik warm van word.
Even voor de duidelijkheid: van een afstandje ziet het er absoluut fotogeniek uit, laat daar geen twijfel over bestaan. Sec genomen is het echter niet meer dan een fraaie poort van een golfbaan.
Je betaalt 30.000 IDR om voor een Balinese ingang te mogen staan en er een foto te nemen. Na wat ik eerder die dag allemaal gezien had, hoefde dit van mij niet meer. Bovendien vind je op Bali zat vergelijkbare hindoe-poorten zonder mensenmassa’s die komen om te pronken op hun socials, bijvoorbeeld bij het al besproken Brahmavihara-Arama-klooster vlakbij Lovina.
Bekijk de Twin Lakes: Lake Tamblingan en Lake Buyan
Stop ook zeker even bij een van de viewpoints rond de Twin Lakes, dit zijn Lake Buyan aan je linkerkant en het eerdergenoemde Lake Tamblingan rechts van je.
Je komt er langs wanneer je vanuit Ubud of bijvoorbeeld Jatiluwih naar Munduk rijdt. Het mooiste uitkijkpunt vind ik die vanwaar je beide meren ziet liggen, op Google Maps heet die ‘Bali Twin Lake Trekking Point’. Doordat de wolken tussen de bergpieken blijven hangen, is het zicht alleen niet altijd even goed.
Vlakbij het Twin Lakes Viewpoint vind je verder nog de Wanagiri Hidden Hills, een plek die vooral onder Instagrammers geliefd is. Je kunt er, tegen betaling van 100.000 IDR, in een groot vogelnest plaatsnemen met een van de bergmeren van Munduk op de achtergrond. Ikzelf heb er echter weinig mee en vind het een vrij gemaakte fotospot.
Naast te genieten van de mooie uitzichten kun je tevens een trekking naar de meren maken. Gangbaar is 3 tot 4 uur door de jungle banjeren plus een half uurtje kajakken op een van de meren. Ga hiervoor met een gids op pad.
Bezoek een ethische koffieplantage
Wist je dat Munduk evenals Kintamani bekend is om heerlijke koffie? Indien je tijd over hebt en nog een interessante tour wilt doen, is het leuk om een kijkje te nemen op een plaatselijke koffieplantage.
De beste tip die ik in deze voor je heb is om naar de Munduk Moding Plantation te gaan, behorende bij het luxueuze Munduk Moding Plantation Nature Resort. Dit is een uitzonderlijke plek, omdat ze er luwak-koffie op een diervriendelijke manier produceren.
Luwak-koffie, je weet wel, de koffie die op een vrij aparte manier tot stand komt en juist daarom een hoog prijskaartje heeft. Civetkatten eten de koffiebessen, waarna het vruchtvlees wordt verteerd en de pit terug te vinden is in de poep van het diertje.
Helaas is ‘kopi loewak’ berucht vanwege dierenmishandeling, waarbij de katachtigen in kleine kooien gevangen zitten en vet worden gemest. Ik heb het zelf gezien in Banyuwangi, Java – het gekrijs van de dieren is iets dat ik niet snel meer zal vergeten.
Dit wetende is het van belang om niet de dieronvriendelijke plekken te ondersteunen maar naar verantwoorde koffieboeren te gaan. De Munduk Moding Plantation is zo’n plek. Een andere aanrader is het kleinschalige Munduk Coffee.
Beklim Gunung Sanghyang, Gunung Batukaru of Gunung Lesung
Vanuit het guesthouse waar ik sliep keek ik vanaf m’n balkon uit op twee imposante bergen: Gunung Sanghyang (2.074 meter) en Gunung Batukaru (2.276 meter). Het gave is dat je ze beiden kunt beklimmen, zonder gids.
Voor de Batukaruberg ben je om en nabij de 5 uur onderweg om boven te komen. De bosrijke omgeving is prachtig al moet ik de hoeveelheid troep die je treft ook genoemd hebben.
De top van de Sanghyangberg bereik je in ongeveer 2,5 uur. Het is op sommige plekken even aanpoten, want het pad is zo nu en dan overwoekerd met dikke struiken. Al met al is de wandeling voor een ieder prima te doen. Voor de avonturiers: er is hier een mogelijkheid om te kamperen.
Ten derde is er in de regio nog Mount Lesung met een piek van 1.865 meter. De hike gaat grotendeels door het regenwoud en onderweg heb je weidse uitzichten op Lake Tamblingan en Lake Buyan. In zo’n 3 uur ben je boven. Je kunt deze excursie doen met Munduk Wilderniss en zult dan tevens gaan kajakken op het Tamblingan-meer, wat je bereikt door langs de andere kant af te dalen. Dit is de tour die ik beschreef bij het deel over Lake Tamblingan en Lake Buyan.
Rijd via Tirtasari en Banjar naar Lovina
De laatste aanrader die ik voor je heb is er een die interessant is als je een roadtrip aan het maken bent richting het noorden van Bali. Na Munduk ben ik namelijk doorgereden richting Lovina en het bleek een verrassend prachtige route te zijn.
Je hebt echter verschillende mogelijkheden om van Munduk naar Lovina te rijden. Ikzelf heb de weg langs Tirtasari en Banjar afgelegd via Jl. Raya Pedawa-Banyuseri, een waar avontuur langs rijstvelden, heuvellandschappen en kleine dorpjes. Echt een toppertje!
Aangekomen in Banjar kun je langs de Banjar Hot Springs en het Brahmavihara-Arama-klooster gaan. Ikzelf heb dit de dag erop gedaan vanuit Lovina, omdat het scooter-rijden behoorlijk intensief is en ik in zulke gevallen liever even m’n rust pak.
Welke eettentjes in Munduk zijn aanraders?
Het is me opgevallen dat er in Munduk maar weinig écht lokale warungs te vinden zijn. De meeste eetzaken richten zich namelijk op toeristen, locals doen vooral inkopen op de markt en koken zelf.
Mocht je bij zo’n lokale warung willen eten, dan zijn Warung Sukaria 2 en Warung Cenik twee plekken die ik je aanbeveel. Bij de laatstgenoemde hebben ze erg goede gado gado met huisgemaakte pindasaus voor 10.000 IDR. Bij Warung Sukaria 2 kun je terecht voor ‘nasi campur’ en bijvoorbeeld ‘nasi goreng’.
Verder vind je er zoals gezegd tal van eettentjes gericht op toeristen, veelal met fraaie uitzichten op oneindig groen. Een tip die ik voor je heb is Warung Heaven Munduk, waar ze alles vers voor je maken en uitkijkt op de rijstvelden.
Warung Made’s Munduk is een andere populaire spot onder vakantiegangers en backpackers. Gaaf is om hier tijdens de zonsondergang een hapje te gaan eten. Als je wilt kun je samen met eigenaar Made of Putu koken en meer te weten komen over de Balinese keuken. Vraag hem naar de kookles die hij of z’n vrouw Putu geeft.
Tijdens je wandeling door de rijstterrassen van Dayang is Warung Enjoy Café 3 een leuke spot om te stoppen voor een hapje en een drankje. Je zit middenin de rijstvelden en ze koken er heerlijk. De loempia’s zijn bijvoorbeeld verrukkelijk.
Indien je in een iets luxere setting wilt eten is Ulekan Munduk de perfecte plek om heen te gaan. Mocht je niet kunnen kiezen, ga dan voor de aubergine-rendang, ‘urap urap’ of de ‘nasi lawar’.
Rijd tot slot naar het al genoemde Munduk Coffee voor een rijkelijke kop koffie. De tour op hun plantage is trouwens net zo goed een aanrader.
Wil je nog iets verrassends lezen met betrekking eten op Bali? Check dit artikel eens.
Waar in Munduk raad ik je aan om te overnachten?
Zoals ik al aangaf is Munduk een erg klein plaatsje. Verwacht dus geen honderden homestays, hotels en guesthouses zoals je in bijvoorbeeld Ubud gewend bent. De accommodaties die er zijn, hebben vaak echter fantastische uitzichten en liggen middenin de ongerepte natuur.
Zelf heb ik voor een zacht prijsje geslapen in Munduk Sena, waar je vanuit het restaurant -en vanaf je balkon- kunt genieten van een mooi uitzicht op het regenwoud en twee bergpieken. Het ontbijt is inbegrepen met de bananenpannenkoek als mijn favoriet. Top is bovendien dat je vanuit het hotel zo naar de waterval-trail loopt. Vraag bij aankomst wel of je een kamer aan de tuinzijde kunt krijgen, aan de straat is het namelijk aan de rumoerige kant door scooters die regelmatig een bizarre herrie produceren. Het eten vind ik er daarentegen niet zo boeiend, daarvoor heb je elders betere opties.
Toevallig of niet, maar toen ik in 2019 in Munduk was met Mia verbleef ik in hetzelfde Munduk Sena. Destijds heette het echter Griya Siena. Ik wist serieus niet dat het om dezelfde plek ging en ben hier zojuist achtergekomen. Bijzonder…
Mocht je een hostel zoeken, dan is Dong Paloh een aanrader. Zij hebben tevens een gezellig koffiebarretje. Een fijne en betaalbare homestay is Umah De Madya.
In de Dayang-rijstvelden is het Moondock Luxury Camp de beste keuze om voor te gaan. Je verblijft er in een luxe tent en je zult het gevoel hebben er even helemaal uit te zijn.
Een echt coole plek is Desa Eko, perfect wanneer je bijvoorbeeld een romantisch verblijf voor met z’n tweetjes zoekt. Slapen doe je in een tent of een jungle-studio en de locatie in het regenwoud, vlakbij de watervallen, is prachtig. Wedden dat je dit bijzonder vindt?
Heerlijke luxe vind je bij Munduk Moding Plantation Nature Resort en bij Sanak Retreat Bali. Bij de eerstgenoemde heb je tevens de koffieplantage die ik je eerder in dit artikel aanraadde.
Hoeveel dagen raad ik je aan om in Munduk te blijven?
Zelf ben ik 4 nachten in Munduk gebleven omdat ik het relaxed aan wilde doen. Ik kwam net uit Jatiluwih en had weinig trek om na een dag of twee alweer meteen door te karren.
Ik adviseer je om in elk geval 2 volle dagen uit te trekken voor je bezoek aan Munduk. Zo heb je 1 dag voor de trekking naar de watervallen en een andere dag om de rijstvelden en eventueel meer watervallen te zien, een hike op de bergen te doen of iets anders te ondernemen. De Twin Lakes passeer je wanneer je uit het zuiden gereisd komt en kun je zodoende gedurende je trip naar Munduk meepakken.
Hoe zit het met transport in Munduk?
In Munduk heb je hoe dan ook een scooter nodig om jezelf te verplaatsen. Doe je echter alleen de waterval-trekking, dan kun je daar vanuit je accommodatie heenlopen of je er laten afzetten. Een scooter huur je vanaf 70.000 IDR per dag.
De apps Gojek en Grab werken hier niet of nauwelijks, of je moet geluk hebben dat er toevallig net een chauffeur in de buurt is.
Kun je pinnen in Munduk?
In Munduk zelf zijn geen pinautomaten. Hiervoor zal je naar het 6 kilometer verderop gelegen Banyuatis moeten rijden. Daar hebben ze drie banken, en bij de BCA-pinautomaat kun je met 2,5 miljoen IDR het hoogste bedrag per transactie opnemen.
Naast de BCA zit trouwens de Jegeg Bagus Mart, een lokale supermarkt waar je voor spotprijzen fruit kunt inslaan. Zo kocht ik er een kilo mangosteen voor 7.000 IDR, terwijl dit heerlijke fruit in Ubud minimaal 30.000 IDR per kilo kost.
Meer weten over pinnen op Bali? Lees dan deze gids.
Wat is de beste reistijd voor Munduk?
Ik heb Munduk zowel in het droge -half april tot en met september/oktober- als het natte seizoen -eind oktober tot en met begin april- bezocht en er viel eigenlijk altijd wel een bui. Het dorp ligt hoger in de bergen, waardoor wolken nogal eens blijven hangen en samen worden geperst, met regen als gevolg. Munduk is in die zin de regio die ik als natst heb ervaren op Bali.
Tijdens mijn laatste bezoek in februari begonnen de dagen steevast zonnig, en rond een uur of een ’s middags kwamen de buien. Daarna knapte het op en kleurde de lucht weer mooi blauw.
Wat ik persoonlijk lekker vind is het koelere klimaat wat er heerst. Het is er gemiddeld 20°C tot 25°C. Heel veel hotels hebben daarom geen airconditioning en zelfs geen ventilator. Het is er simpelweg fris genoeg om zonder deze hulpmiddelen te slapen.
Lang verhaal kort: je kunt Munduk het hele jaar door bezoeken, al moet je in de regenperiode rekening houden met net iets meer dreigend weer dan in de droge tijd. Maar, zoals gezegd, plenst het zeker niet de hele dag. Tenzij je dikke pech hebt natuurlijk.
Hoe kom je in Munduk?
Om in Munduk te komen, kun je in Ubud een shuttlebus van Perama nemen of een taxi pakken, reken in beide gevallen op 2 uur reistijd. Je kunt dan ter plekke een scooter huren om de regio te verkennen. Kijk op 12Go Asia om je transfer te boeken.
Toffer is echter om de trip vanuit Ubud zelf te doen. Het is een waar avontuur langs rijstvelden, lokale dorpjes en door de bergen. Ben je moe geworden, dan neem je gewoon even lekker een pauze om iets te eten en te drinken in een warung. Heerlijk vond ik het! Je bent, als je het rustig aan doet en een keer stopt, 2 tot 2,5 uur onderweg.
Een scooter huren doe je gemakkelijk bij je accommodatie of een scooterverhuurder. Een andere optie is om dit online te regelen via Bikago.
Zelf ben ik overigens ook vanuit Jatiluwih naar Munduk gereden. Zeker de weg startend in Jatiluwih is episch om te rijden en zo’n 1,5 uur later kom je aan in Munduk.
Ten slotte ben ik op de weg terug van Pemuteran in het noorden van Bali terug naar Munduk gereden. Hier deed ik 2 uur over. Van Lovina naar Munduk is de reistijd 1 tot 1,5 uur. Ik adviseer je om via Banjar en Tirtasari te rijden, je komt dan langs schilderachtige landschappen in plaats van over de drukke hoofdweg te razen. In Lovina vertrekken tevens Perama-minivans richting Munduk.
Hi Robbert.
Ik had een vraag maar wist niet hoe ik je kon contacteren, dus maar even een reactie op je laatste post. Als jij lang reist in Azië, hoe ga jij dan met malaria om? Neem je je eigen klamboe mee en welke muggenspray gebruik je? En zitten er veel kwallen in Thailand / Filipijnen / Maleisië? En hoe ga jij daarmee om?
Alvast bedankt.
Hey Robin,
Prima hoor!
Malaria doe ik eigenlijk weinig tot niets aan, in heel veel gebieden komt het simpelweg (nauwelijks) meer voor. Je kunt een noodpakketje tabletten meenemen, dit is wat de GGD adviseert.
Kwallen ben ik bijna niet tegengekomen, alleen in de Filipijnen.
Hopelijk heb je hier wat aan.
Hey Robbert, hopelijk kan je toch een beetje je draai vinden in Nederland na het lezen van je laatste post.
We hebben eerder contact gehad over Sumatra en Sulawesi maar helaas zijn we hier niet meer aan toegekomen.
Planning is nu om eind dit jaar / januari 2020, 3 weken weg te gaan (langer kan op dit moment helaas niet).
Sumatra / Sulawesi lijkt hierdoor een beetje afgeschreven omdat we niet alle tijd kwijt willen zijn aan onszelf te verplaatsen.
Wat zou jouw advies zijn voor 3 weken reizen in Azië?
Het liefst rijden we dus rond op een scooter de omgeving verkennen, mooie wandelingen / hikes maken, watervallen bezoeken, bergen / groene omgeving met krijtrotsen, rustig / laidback sfeertje. Misschien is de vraag te algemeen omdat er natuurlijk vele mooie plekken zijn, maar ik zet mijn vraag onder dit stuk omdat Munduk / Ubud / Bali nu toch ook wel onze interesse heeft na het lezen van je stukken, terwijl we hier in eerste instantie niet echt naar zouden kijken vanwege de (verwachtte) vele toeristen. Is Bali misschien te combineren met een ander mooi stuk of eiland? Tevens zitten we te denken aan nogmaals Filipijnen, maar dan verder de boel verkennen op Negros. Alle info is welkom! Thanks, Steff
Hey Steff,
Thanks voor je berichtje.
Dan zou ik Bali combineren met Flores of Lombok! Niet alle drie, dan wordt het te veel van het goede. Ook zou je nog een dag of 2-3 Nusa Penida kunnen meepakken.
Als je voor Bali kiest zou ik het wel bij Indonesië houden, tenzij je een week doet en bijvoorbeeld 2 weken Filipijnen. Echter, rond Bali zijn zat mooie plekken te vinden, waardoor ik het mezelf niet onnodig moeilijk zou maken (langer reizen dan nodig is).
Als er nog wat is, laat het dan zeker weten.