11 dingen die ik heb geleerd van eenzaamheid op reis

Hoewel de zon schijnt, de lucht blauw is en ik op een tropisch eiland zit, kleuren mijn gedachten donker. Ik mis al tijdenlang mensen om me heen met wie ik diepere verbindingen kan aangaan. Vandaag lijk ik het allemaal extra intens te voelen. Eenzaamheid.

Alleen reizen mag dan een van de vetste dingen zijn die ik ooit gedaan heb, toch moet ik bekennen af en toe met eenzaamheid te worstelen. Zelfs al ben je nog zo’n loner zal je ermee te maken krijgen, weet ik uit ervaring. Voor iemand die juist heel moeilijk alleen is, liggen zulke gevoelens helemaal op de loer.

Misschien ben je hier terechtgekomen omdat je momenteel in zo’n lastige situatie zit. Wees welkom, en lees zeker even verder.

Eenzaam, we zijn het allemaal wel eens denk ik. Maar hoe ga je er nou mee om op reis?

Je hebt geen vertrouwde mensen om je heen om op terug te vallen en moet jezelf zien te redden.

Wanneer je eenmaal in de neerwaartse spiraal zit, kan je bovendien het idee hebben alleen maar stelletjes tegen te komen – en zelfs lichtelijk cynisch worden. Je vraagt je af waar al die solobackpackers in godsnaam uithangen, zodat je de kans hebt om vrienden te maken.

Overal lees ik hoe je eenzaamheid op reis vermijdt. Echter, is eenzaamheid eigenlijk wel zo erg of zou je het juist moeten aangaan om er iets van te leren?

Aangezien ik al redelijk wat ervaring heb met soloreizen en de eenzame periodes die daar van tijd tot tijd bij komen kijken, deel ik elf dingen met je die ik ervan heb opgestoken.

1. Focus op de mooie momenten in plaats van sec het gemis

Stel dat je een poosje met een ander samen hebt gereisd. Je kunt dan op het punt komen alleen verder te willen of wellicht heeft je reismaatje plannen om op eigen houtje door te trekken.

Of iemand van thuis is je komen opzoeken en gaat weer naar huis.

Het moment waarop je vervolgens afscheid van elkaar neemt, vind ik persoonlijk behoorlijk pittig. Zeker de leegte die je daarna kunt voelen.

Maar dit hoort er nou eenmaal bij. In mijn geval is het vaak een kwestie van een paar dagen wennen aan de nieuwe situatie.

Zoiets maakte ik bijvoorbeeld mee in Ao Nang, Thailand, toen mijn moeder me een paar weken bezocht en op een ochtend vertrok. Ik voelde me intens verdrietig. We hebben samen de nodige dingen voor onze kiezen gekregen, onder andere de zelfdoding van mijn zus. Wanneer ik dan m’n moeder weer moet uitzwaaien heb ik het er maar zwaar mee.

Lastig uit te leggen, maar ik voel dan iets als: pff, ze heeft echt een hoop shit meegemaakt. Dan ben ik ontroerd dat ze me helemaal in het Verre Oosten is komen opzoeken, vraag ik me af of ik tekort geschoten ben en schieten de tranen in m’n ogen.

Na er met haar over gesproken te hebben, ging het gelukkig beter.

M’n ma zei:

“Je hoeft jezelf niet onnodig te pijnigen en te focussen op het afscheid, je kunt ook denken aan al het moois wat we samen hebben meegemaakt, en die herinneringen koesteren.”

Dat hielp wel. Ik kon mezelf in zulke situaties echt buitensporig slecht voelen, daar heb ik wel van geleerd door er nu beter mee om te gaan.

Zie eveneens puntje 5: je hebt telkens een keuze.

2. Iemand anders is niet verantwoordelijk voor jouw leegte

Leegte, we kunnen het ervaren als we afscheid van iemand nemen.

Voel jij het op die manier, weet dan dat het in jou zit en niemand anders dit gevoel veroorzaakt. Hoezeer je die illusie ook hebt.

Wij mensen zoeken dingen nogal eens buiten onszelf, lekker makkelijk natuurlijk.

Met andere lui omgaan om een leegte op te vullen is geen goede zaak. Hetzelfde geldt voor jezelf in een relatie storten om die reden. Het zal gedoemd zijn te mislukken.

Je zult met je eigen leegte aan de slag moeten, en met jezelf in verbinding zien te komen. Dan is er namelijk geen leegte. Klinkt heel wijs en wellicht een tikkeltje zweverig, al is het wel degelijk zo. De oplossing zit in jou, jij hebt de sleutel naar geluk.

En ja, je kunt iemand natuurlijk missen, maar da’s een ander verhaal.

3. Je bent niet de enige

Want echt, iedere backpacker voelt zich wel eens eenzaam en ligt troosteloos in zijn of haar bed te denken aan vrienden of familie. Je kunt nu eenmaal niet iedere dag goed in je vel zitten.

Juist het feit dat je weet dat anderen zich zo nu en dan ook heel erg klote kunnen voelen, kan het allemaal een stukje dragelijker maken. Doordat jij niet de enige bent, voel je je misschien net even wat minder depri.

Laat je in ieder geval niet verblinden door social media. Mensen delen het liefst leuke gebeurtenissen, de mindere kanten van het leven laat je over het algemeen niet graag aan Jan en alleman zien. Zulke gevoelens zijn er echt wel, alleen krijg je er meestal pas over te horen als je iemand daadwerkelijk leert kennen.

En onthoud: er is heus niets mis met je wanneer je je zo voelt. Soms zit je vol positieve energie en soms gaat het even wat minder. Zo is het leven.

4. Het is goed om je gevoelens uit te spreken

Of op te schrijven.

Dit heb ik bijvoorbeeld gedaan toen ik me best wel eenzaam voelde op de Perhentians. Mijn reisvriend was vanwege het overlijden van z’n opa halsoverkop terug naar Nederland gevlogen. Ik bleef met een droevig gevoel achter.

Wat heb ik eraan gedaan?

Ik hield een dagboekje bij en daar ben ik mijn gevoelens in gaan opschrijven en gaan duiden. Daarnaast was het natuurlijk vooral voor m’n reisbuddy een rotsituatie, zo besefte ik me.

Het uiten van mezelf op papier hielp me vrij goed, aangezien ik na een poosje eindelijk de puf en zin had om zelf verder te kunnen naar de volgende bestemming. De eenzaamheid was in ieder geval een stuk minder en er was positieve energie voor teruggekomen.

Buiten m’n emoties op papier te zetten, belde ik regelmatig met m’n vader en moeder om over m’n gemoedstoestand te spreken. Ik kon m’n ei kwijt en zij motiveerden me om niet té negatief te denken en tevens de mooie dingen te blijven zien. Hier heb ik evengoed veel baat bij gehad. Het zorgde ervoor dat ik een andere werkelijkheid voor mezelf creëerde.

5. Je hebt altijd een keuze

Je mag je dan totaal shit, er is altijd een keuze om een andere afslag te nemen.

Daarmee bedoel ik: blijf je erin hangen en verdrink je jezelf bij wijze van spreken in de knagende gevoelens, of kies je ervoor om eruit te treden en een stap richting het positieve te zetten?

Ben je een slachtoffer of pak je verantwoordelijkheid?

Kies je voor meer drama of geluk?

Het is aan jou hoe je ermee omgaat.

En nee, ik wil niet de indruk wekken dat je niet mag ‘voelen’, integendeel zelfs. Da’s juist heel belangrijk. Maar wanneer het zo tergend wordt en je ego -die zich met pijn voedt- het overneemt, is het goed om je te realiseren dat je het ook anders kunt aanpakken.

Zo las ik ooit ’s iets interessants over rouwen. Rouw je omdat je de overledene mist of uit zelfmedelijden?

6. Ook in gezelschap kun je eenzaam zijn

Het is een misvatting om te denken dat je je met anderen om je heen per definitie niet alleen zal voelen.

Ik heb het zelf ondervonden in Laos op Don Det, aangezien de mensen met wie ik optrok hele verschillende interesses bleken te hebben. Zij wilden iedere avond aan de drank, terwijl ik me meer focuste op gezonder leven, spirituele boeken lezen en op tijd m’n nest ingaan.

“You’re having an early night again?” – ik hoor het Sebastian -een van de twee gozers waarmee ik reisde- nog zeggen.

Vervolgens deed ik steeds meer dingen in m’n eentje. Als je dan op een gegeven moment weinig meer kunt delen, kan de eenzaamheid erin sluipen.

Je bent die vreemde eend in de bijt.

In relaties komt het eveneens voor, een van de twee voelt zich ondanks het samenzijn ronduit eenzaam.

Uiteindelijk gaat het om de connectie en niet om het aantal mensen. Zo voel ik me over ’t algemeen prima als ik in m’n uppie zit, al weet ik net zo goed dat dingen delen het mooiste is wat er is.

7. Durf eenzaamheid aan te gaan (en vlucht niet)

Ben jij iemand die altijd in sociale gezelschappen moet verkeren om je happy te voelen? Die typische extraverteling?

Dan vind je het idee om alleen te zijn mogelijk zelfs doodeng. Je loopt ervoor weg en doet er alles aan om je te omringen met mensen.

Indien het bovenstaande voor jou geldt, hoop ik dat deze reis je meer innerlijke rust geeft en je angsten wegneemt.

Sterker: ik moedig je zelfs aan om de eenzaamheid aan te durven gaan en te voelen wat er van binnen gebeurt. Totaal buiten je comfortzone, ik weet het. Maar doe het! Na je reis ben je veel weerbaarder tijdens volgende crisismomenten. Wedden?

Deze geldt overigens ook voor mensen die vrijwel hun hele leven al vluchten in werk. Gaat zo iemand op reis om los te breken uit vastgeroeste structuren en te ervaren wat écht leven is, dan is er geen ontsnapping meer mogelijk. Je zult je met jezelf moeten redden.

Wees hier -zoals gezegd- niet bang voor, want je komt er al snel achter dat dit soort breaks heel menselijk zijn en er meer in het leven is dan ‘rennen’, ‘ontwikkeling’ en ‘carrière’.

Even helemaal ‘stilstaan’ en introspectie kunnen je goede inzichten geven. Het kan zelfs levensveranderend voor je uitpakken.

8. Gebrek aan zingeving kan je eenzaam maken

Zeker indien je voor langere tijd reist kan je op enig moment de zingeving missen. Waarvoor doe je het eigenlijk?

Je belandt in het konijnenhol vol levensvragen.

Mensen zijn denk ik allemaal op zoek naar een bepaalde zin van het leven, en wanneer je die niet weet dan kan een zekere doelloosheid optreden. Je voelt je nietig en nutteloos.

Het kan je enorm eenzaam maken, helemaal als de mensen om je heen het wél voor elkaar lijken te hebben. Ze hebben een huis, een gezin en jagen bepaalde doelen na.

9. Beweging, meditatie en lezen helpen

Als ik me slecht voel is sporten een van de beste medicijnen. Het haalt me uit m’n hoofd en brengt me meer in het moment. Het piekeren verdwijnt dus.

Eenmaal terug zijn de zware emoties weg en heb ik ideeën en inspiratie over wat komen gaat. Ook al ben je nog alleen, je voelt je (waarschijnlijk) stukken beter. Ik kan het je echt aanraden! 

Oh trouwens, het hoeft niet persé om sporten te gaan. Tevens een simpel wandelingetje door de stad of de natuur doet je doorgaans goed.

Meditatie en een inspirerend boek -bijvoorbeeld De Alchemist– lezen zijn evengoed aanraders. Je gaat van je hoofd naar je gevoel.

10. Als outkast is connecten best lastig

Ik heb me altijd al anders gevoeld dan anderen.

Liever sta ik aan de zijlijn dan in het middelpunt. Liever ga ik vroeg naar bed dan er ’s avonds op uit. Liever ben ik alleen dan met mensen.

Bovendien veel gevoeliger dan de gemiddelde persoon.

Zou ik mezelf vergelijken met zij die volgens de normen van de maatschappij als ‘succesvol’ gezien worden, zou ik het labeltje zwakkeling opgeplakt krijgen.

Maar hey, wat ik je maar wil zeggen: ieder mens is anders en da’s volkomen oké. We hoeven ons niet te vergelijken met elkaar, ieder mens is goed zoals hij of zij is.

En als dat in jouw geval betekent dat je een einzelgänger bent en niet die persoon die energie krijgt in groepen, accepteer en omarm het. Ook al vind je jezelf maar een rare snuiter.

Wel moet ik zeggen: het is lastig om op reis te connecten met mensen als je je zo’n outkast voelt. Je steekt zo ontzettend anders in elkaar dan de meute, je zweeft ergens op een volstrekt andere frequentie. Telkens opnieuw wanneer je iemand ontmoet heb je het idee: dit gaat hem niet worden. Best lastig hoor!

11. De kans is groot dat morgen alles beter is

Waar je vandaag enigszins verloren en verdrietig in bed ligt te verpieteren, staan de zaken er morgen waarschijnlijk veel florisanter voor. Simpelweg een nachtje diep slapen doet vaak een hoop goeds.

Vandaag heb je nergens zin in, morgen zal de zon weer schijnen. Letterlijk en figuurlijk!

Ben jij op reis en voel jij je eenzaam? Hopelijk heeft dit stukje je geholpen…