Het werd tijd dat dit stuk over Ubud er ging komen, het ‘Culturele Hart van Bali‘. Want serieus, ik verblijf in een rustige zijstraat van het centrum, maar als je die uitloopt is het ronduit bizar waar je in terechtkomt.
Eerder vertelde ik je al over het rampzalige verkeer op Bali, vandaag ga ik dieper in op het verkeer in Ubud.
Veel mensen die ik spreek denken bij Ubud aan iets sprookjesachtigs: een pittoresk kunstenaarsdorp in de rijstvelden, tempels, watervallen, yogascholen en ga zo maar door. En die mooie plekken heb je er ook heus wel, al moet je daarvoor absoluut niet in het centrum van de stad zijn. Op een paar uitzonderingen na dan.
Om ervoor te zorgen dat je niet met verkeerde verwachtingen naar Ubud komt, zal ik je in woord en beeld laten zien hoe de situatie er (al jaren) is. Schrikbarend gewoon. Ik wil je echt waarschuwen!
In dit artikel neem ik je mee naar de wandeling door het centrum van Ubud die ik gisteren deed, en al zo vaak heb gedaan…
Waarom wandelen in het centrum van Ubud klote is
Het is tegen tweeën ’s middags en ik maak me gereed voor een wandeling naar Green Habit en Dede Shop. Twee shops op ongeveer 2,5e kilometer van mijn homestay waar ik kom om kokoswater, noten, zaden en pitten in te slaan. Spullen die goed zijn voor je gezondheid.
(Gezondheid is paradoxaal genoeg net datgene waarop in Ubud een regelrechte aanslag wordt gepleegd, maar daarover verderop meer.)
Ik heb net gesport en lekker gedoucht. Helemaal fris en klaar om te vertrekken. Echt zin heb ik er niet in, want ik weet hoe ongekend druk het op de hoofdstraat van Ubud -Jalan Raya Ubud- is. En het is alleen via deze weg dat ik bij de voorgenoemde winkels kan komen.
In de verte vang ik een glimp op van de hoofdstraat. Het is een continue stroom van verkeer: auto’s, scooters en kleine, dampende dieseltrucks domineren er het straatbeeld. Langzaam nader ik het punt waar ik rechtsaf moet slaan, als er een auto zowat over mijn tenen rijdt.
Rustig blijven, anders wordt het mentaal een hele zware wandeling, is wat ik mezelf toespreek.
Intussen ben ik rechtsaf geslagen en loop ik in de hoofdstraat. De drukte is verschrikkelijk evenals het lawaai. Om over de vervuiling nog maar te zwijgen. Telkens als ik inhaleer ruik ik de uitlaatgassen, die ongewild in mijn systeem geblazen worden.
Op een of andere manier ben ik telkens weer verbaasd wanneer ik deze chaos zie. Het is simpelweg nauwelijks te bevatten en een nachtmerrie.
Het is lastig om mijn hoofd koel te houden, zo merk ik. Cynische gevoelens overrompelen me, en terwijl ik naar de oneindige file kijk schud ik mijn hoofd heen en weer om mijn ongeloof te laten blijken.
Een moment later denk ik terug aan een gesprek van enkele weken geleden met m’n zusje. Ze had het over oordoppen, zodat je zo min mogelijk last heb van de takkeherrie. We moesten beiden lachen. Zo van: da’s toch niet normaal, als je een blokje om gaat om ‘lekker’ te wandelen?
Nu ik hier loop weet ik echter een ding zeker: in het centrum van Ubud is het helemaal niet zo’n gek idee om oordoppen in te doen. En dus pak ik mijn tas erbij, ik herinner me namelijk dat er een pakje oordoppen inzit. En wat ben ik gelukkig wanneer ik inderdaad het gekreukte kartonnen doosje voel, met daarin twee paar oordoppen. Hoe zoiets simpels je blij kan maken hè?
“Do you want a massage?” wordt er plots door vier meisjes aan me gevraagd. De manier waarop ze naar me kijken, hun sexy-kleding en de handgebaren die ze maken verraden dat er bij deze massagesalon meer gebeurt dan slechts masseren.
Ik bedank vriendelijk, maar ze blijven aandringen.
Afwisselend over de stoep en de weg zet ik mijn wandeltocht voort. Omdat er regelmatig auto’s en scooters op de stoep geparkeerd staan plus omdat de stoep te smal is voor tweerichtingsverkeer, is uitwijken naar de weg onvermijdelijk. De weg die volgepakt is met verkeer. Het maakt het lopen in Ubud er niet bepaald leuk op.
Over de stoep gesproken, je moet oppassen jezelf niet te verstappen. Er ontbreken tegels, er zitten scheuren in en de weg ligt op sommige plekken zomaar 30 centimeter lager. Metersdiepe kuilen waarin plastic rotzooi in het riool stroomt zijn net zo min uitzonderlijk. Onderhoud kent men hier niet volgens mij.
Een poosje daarna vraagt er een man of ik een taxi nodig heb. Tuurlijk, die kon natuurlijk niet uitblijven. De taxi-maffia is alom vertegenwoordigd in Jalan Raya Ubud en een plaag voor veel toeristen. 1) vanwege de belachelijke prijzen die ze vragen en 2) vanwege het in korte tijd tien keer dezelfde vraag naar je hoofd geslingerd te krijgen.
Met een van die mannen heb ik trouwens wel een goede band. We groeten elkaar altijd, waarna we veelal een kort praatje maken. Hij duikt meestal wel ergens op als ik aan het rondstruinen ben. Zo ook nu. Hij vraagt waar ik naartoe ga en ik laat hem mijn dichtgestopte oren zien. Hij vind het nogal grappig, zo is duidelijk te merken aan zijn gelach.
De slurf verkeer is overigens geen moment onderbroken en ik vraag me af hoe ik het in Nederland ooit hectisch heb kunnen vinden. Want geloof me, het centrum van Rotterdam of Amsterdam is een oase van rust vergeleken met Ubud.
De rust die de oordoppen brengen is verademend. Die doe ik de volgende keer sowieso opnieuw in. Om het verschil te ervaren haal ik ze er voor enkele seconden uit. Het lawaai is verschrikkelijk en ik stop ze als de bliksem weer in mijn oren.
Tegelijkertijd word ik door verschillende lui vanaf hun scooter aangestaard. Het is kennelijk niet iets normaals, met oordoppen rondslenteren door de stad.
Inmiddels ben ik aangekomen bij een bekende bezienswaardigheid: het Ubud Palace. Daaraan grenst een kruising tussen Jalan Raya Ubud, Jalan Monkey Forest en Jalan Suweta, drie bekende straten die door de stad lopen. De hoeveelheid mensen, auto’s en scooters… Is dit echt of droom ik? Ik heb medelijden met de verkeersbrigadiers die de boel enigszins handelbaar proberen te maken.
Waarom ik even later een Aziaat foto’s van de Starbucks zie schieten is me trouwens een raadsel, maar dat terzijde.
Trrrrrrrrrrrrrr. Een ouderwetse tweetakt-brommer raast met een hels kabaal voorbij, en uit de uitlaat komt een witte rooksluier die maar niet op lijkt te houden.
Op een gegeven moment beland ik bij een door bomen bedekt gedeelte, een plek die iets schilderachtigs heeft en daarmee geliefd is onder fotografen. Op plaatjes mag het er dan mooi uitzien, de werkelijkheid is volstrekt andere koek. De file, die ook hier gewoon doorgaat, zorgt voor een smerige bende. De geur van uitlaatgassen is wat overheerst, daarom houd ik zoveel mogelijk m’n adem in. Steeds wanneer ik noodgedwongen inadem duw ik een lap stof van m’n blouse tegen mijn neus. Het is eigenlijk van de zotte.
Na een diepe hap adem genomen te hebben, zie ik iets opvallends. Een man van ik schat halverwege de veertig is in ontbloot bovenlichaam aan het joggen. Tussen de verhoogde stoep en de stoet auto’s en scooters in, op de beperkte ruimte die er is. Je moet er maar zin in hebben. Ik heb bovendien de indruk dat thuis op de bank chips naar binnen gooien gezonder is.
Ik heb het punt bereikt waarop het allemaal iets teveel wordt, en besluit om er even bij te gaan zitten op een deels afgebrokkeld stenen muurtje langs de weg. Wat een hel is het om hier te lopen zeg!
Een uitdaging is het trouwens ook. Ga maar eens een uurtje door het centrum wandelen zonder jezelf groen en geel te ergeren. Het is een proef die slechts weinig mensen doorstaan, ikzelf faal evengoed iedere keer.
Als ik de Green Habit Store nader zie ik een pick-up met een boel locals die lachend in de laadbak zitten te kletsen. De verkeerschaos is voor hen blijkbaar geen enkele reden om zich kut te voelen. Het is voor deze mensen de normaalste zaak van de wereld.
Ik heb bewondering voor ze. Ze laten zich niet door de omgeving beïnvloeden en nemen de situatie zoals ‘ie is. Ogenschijnlijk in ieder geval.
Ik krab aan de zijkant van mijn rechter bovenarm, waarna zwarte aanslag loskomt. Het symboliseert de staat van de luchtkwaliteit.
Dat het hier pak ‘m beet twintig jaar geleden sereen was, is nauwelijks voor te stellen. Het triest om te zien hoe toerisme maar net zo goed de lokale bevolking Ubud-centrum volledig geruïneerd hebben.
Na een uur door de drukte te hebben gebanjerd zie ik eindelijk het witte bord van de Green Habit Store. Ik haal de doppen uit mijn oren en stap de winkel binnen.
Wat een rust!
Vervolgens reken ik een zak amandelen en granola af en bereid me ondertussen mentaal voor op de laatste te nemen horde: het stuk naar Dede Shop. Als ik m’n oren daarna wederom afsluit, moeten de winkelmedewerkers lachen.
Gelukkig gaat de wandeling naar Dede Shop door een relatief rustig gebied in de wijk Penestanan, bereikbaar via een hoge, door mos overwoekerde trap vanaf de hoofdweg. Vooraleer je bij die trap bent is het niettemin diezelfde krankzinnige situatie die ik hiervoor al beschreef.
Eenmaal in de Dede Shop grijp ik drie anderhalve liter-flessen kokoswater uit de koelkast. Buiten bij een tempel geniet ik van de rust en het verfrissende drankje.
En de terugweg? Die zal ik je besparen.
Hoe je wél kunt genieten van je tijd in Ubud
Een hoop van de bezienswaardigheden rond Ubud en dingen om te doen in het centrum zullen je absoluut niet teleurstellen. Denk aan de Tegallalang-rijstterrassen, diverse watervallen, prachtige tempels en het maken van zilveren sieraden. Al moet je bij tig bezienswaardigheden rekening houden met drukte. Soms is het zelfs in de rij aansluiten voordat je een foto kan maken. Instagram heeft veel plekken helaas kapotgemaakt.
Het centrum zelf is vooral in trek om te shoppen. Je vindt er talrijke boetiekwinkels en (toeristische) markten om souvenirs te kopen. Verder barst het er van de koffiebars, Westerse eetzaken en goede lokale warungs om een hapje te eten.
Maar, qua accommodatie kun je het beter buiten het centrum van Ubud zoeken. Tegallalang, op 20 minuten rijden, is bijvoorbeeld een stuk rustiger. Tegallalang valt nog steeds onder het Ubud-district. Ubud is (veel) meer dan alleen het centrum.
Verder weg liggen Sidemen (33 kilometer) en Munduk (65 kilometer). Schitterende en relatief rustige bestemmingen omgeven door groen, al vind je daar weinig voorzieningen.
Boek je je slaapplek wél in het centrum, dan ga je meemaken wat ik hierboven allemaal heb beschreven. Ben daar dus op voorbereid.
En nee, het is niet alleen in het hoogseizoen zo. Ik ben iedere maand van het jaar in Ubud geweest, en telkens is het hetzelfde liedje.
Het centrum van Ubud herbergt overigens wel degelijk een aantal spots weg van de drukte en waar je in de pure natuur bent. Je zou zoiets totaal niet verwachten tijdens het wandelen door de verkeersgekte, zoals ik die in dit artikel beschreef. Mijn favorieten zijn: de Kajeng-rijstvelden, de naastgelegen Sari Organic Walk en de Campuhan Ridge. Op al die plekken heb je bovendien homestays en luxere plekjes om te slapen.
Waarom ik in het centrum van Ubud verblijf
En jij dan Robbert, waarom zit jij in godsnaam in Ubud-centrum dan? hoor ik je denken.
Weet je wat het is?
Ik verblijf in een homestay waar ik het altijd naar m’n zin heb gehad. Het is er sereen, er is veel groen en er is een gym om de hoek. De spaarzame wandelingen over de hoofdstraat neem ik op de koop toe.
Voor mij is het een soort ’thuis’ waar ik op terug kan vallen wanneer ik geen trek heb om rond te reizen zeg maar. Op ’t moment zit ik in zo’n fase.
Voor nu is het prima voor mij, maar in de toekomst zal ik niet meer terugkeren naar het centrum van Ubud. Daar ben ik helemaal klaar mee.
