Alles over de geheime weg naar de Bromo-vulkaan (+ tips)

Sla een reisgids over Indonesië open en Mount Bromo wordt steevast als absolute hoogtepunt bestempeld. Terecht? Als je het mij vraagt wel ja. Ondanks dat het er barst van de toeristen en rondscheurende jeeps is het een zeer bijzondere plek om gezien te hebben.

Terwijl de zon langzaam oprijst zie je ineens een bizar landschap verschijnen. De rokende krater, de enorme zandvlakte en de grillige vulkanen waartussen mistige dampen zweven lijken bijna surrealistisch zo mooi. Alsof je zojuist met een ruimteschip ergens op de maan bent gedropt.

Dit wil je gewoon niet missen tijdens je rondreis op Java.

Er is echter wel een ‘maar’. Het Bromo Tengger Semeru National Park is een toeristen-hotspot en heb je niet voor je alleen. Wanneer je een tour boekt en het geijkte pad volgt sta je voor je het weet tussen honderden (zo niet duizenden!) mensen. De ervaring zal dan niet worden waarop je gehoopt had. Wil je de drukte (grotendeels) ontwijken en dit magische gebied op eigen houtje verkennen? En dat zelfs gratis? Lees dan verder, want juist daarom heb ik dit artikel geschreven.

Zelf ben vanuit Surabaya richting Bromo gegaan. In de bus ontmoette ik enkele mensen die het hadden over een geheime route. Een route waarmee je gratis toegang hebt tot het nationale park. Zonder tour, zonder gids. Maar mét avontuur 😀 .

Overigens ben ik er een aantal jaren geleden geweest, maar ik heb deze gids voorzien van de laatste actuele info. In het begin vertel ik je over de trekking die ik deed, waarna ik afsluit met tips op het gebied van eetzaakjes, accommodatie en hoe je er komt.

Hiken op en rond de Bromo-vulkaan: mijn ervaring

Ik bezocht het Bromo Tengger Semeru National Park en wist via een sneaky manier gratis toegang te krijgen. Een ander pluspunt is dat ik geen last had van mensenmassa’s.

Hieronder vertel ik je alles over de hike en hoe mijn ervaringen waren. Geniet ervan 🙂 .

 

03.00 uur, tijd om op te staan

Aangezien m’n telefoon het heeft begeven en niet lijkt te reageren op de oplader, kan ik de wekker niet zetten. Hopelijk doet ‘ie het morgen wel, anders is foto’s maken onmogelijk.

Enkele verdoofd lijkende vliegen zitten op de muur. Ik hoor er in de verte nog een zoemen, maar val al rond een uur of half negen in een diepe slaap.

Het is de wekker in de kamer naast naast me die me om drie uur doet ontwaken. Twee mensen die ik in de bus ontmoet heb, gaan vandaag het Bromo-avontuur met me aan. Monica, een Indiase, en een 56-jarige vrouw uit Hongkong, waarvan ik de naam niet heb onthouden. Het is drie uur en daarmee tijd om op te staan.

Als ik Monica met slaap in m’n ogen gedag zeg, blijkt dat de Hongkongse dame niet meegaat. Ze voelt zich niet goed of zo. Misschien maar beter ook. Voor haar en voor het tempo. We hebben immers niet alle tijd van de wereld.

En mijn telefoon? Die geeft gelukkig weer beeld en toont een batterijpercentage van 100%.

 

De zoektocht naar het verboden pad

De aanwezige ijsdouche laat ik voor wat het is. Er is ons warm water beloofd, wegens onbekende redenen is dit echter niet het geval. Het hurktoilet is bovendien weinig uitnodigend. Maar ach, voor minder dan een tientje is het allemaal prima.

Na me goed aangekleed te hebben, vertrekken we om stipt kwart over drie. Op zoek naar het ‘verboden’ pad waarmee we gratis toegang hebben tot de diverse uitkijkpunten. Dit in plaats van 220.000 IDR -in het weekend is het zelfs 320.000 IDR- te moeten betalen.

Nog even snel wat bananen kopen om energie te tanken. De hike naar het viewpoint is volgens Monica namelijk zo’n twee uur. Onderweg worden we door allerlei locals aangesproken dat het lopend absoluut niet te doen is. Ze bieden ons een lift aan. Wij weten wel beter.

Uiteindelijk komen we aan bij het Cemara Indah Hotel waar we in de bossen een bord zien met ongeveer de volgende tekst: ‘Shortcut, prohibited‘. Nodigt zoiets juist niet uit om deze verkorte route wel te nemen? Daarnaast is dit, voor zover wij weten, de enige manier om de redelijk hoge entreeprijs te omzeilen. We gaan ervoor.

 

De wandeling naar de viewpoints op Gunung Penanjakan

In het begin denken we dat we fout zitten, aangezien er, op enkele afdruipende Fransen na, niemand te bekennen is. Toch leidt Google Maps ons terug naar deze plek. Wanneer we drie meisjes voor ons over het goed begaanbare modderpad zien afdalen, besluiten we om ze te volgen.

En niet zonder succes.

Na een minuut of acht zijn we beneden. Het is de ‘Sea of Sand’, een soort maanlandschap met uitzicht op bergen: de Bromo-vulkaan, Mount Batok en Mount Semeru. Later in het licht, zou de onwerkelijkheid van dit landschap een ontzettende indruk op me maken.

Nu is het vooral donker. De meisjes blijken al lang verdwenen. Hoe komen we bij het Serini-uitkijkpunt, onze eerste echte bestemming? Vooruitlopen brengt ons richting de Bromo-krater, iets waar we later op de dag moeten zijn. Google Maps helpt helaas niet mee, waardoor we letterlijk in verdwaalde toestand verkeren. Het is al rond de klok van vier, we hebben dus nog maar een uur. De zon komt hier namelijk al om vijf uur op.

 

Onverwachte maar broodnodige hulp

Dan komen er twee jongens op ons afrijden. Uiteraard met het praatje dat het viewpoint veel te ver is om te lopen. Ook zouden we helemaal verkeerd zitten. Gelul of zouden ze de waarheid spreken?

Uiteindelijk besluiten we dan toch maar om van het liftaanbod gebruik te maken. Ze brengen ons op de scooter naar boven. We komen langs een soort toegangspoort waar je normaliter de vereiste 220.000 IDR dient te betalen. De medewerkers lijken er weinig zin in te hebben, sowieso rijden we te snel om ons aan te houden. Onze ‘gratis-missie’ is, behalve dit ritje, daarom alsnog geslaagd.

Ik ben vooral aan het denken waar dan toch die weg is die ons naar het uitkijkpunt zou hebben geleid. Misschien kom ik dit later nog te weten.

We drinken nog snel wat thee en koffie, om daarna de laatste meters naar boven af te leggen. Ik vraag om de gembervariant, maar als ik zie dat het om een pakje poeder met voornamelijk suiker gaat, kies ik voor de gewone thee zonder smaak. De kou valt me trouwens mee, zeker wanneer ik dit met mijn barre tocht naar de top van de Rinjani vergelijk. Handschoenen heb ik hier in ieder geval niet nodig.

Tijd om door te wandelen.

Het zijn meerdere fantastische uitkijkspots waar we een stop maken. Het uitzicht op de bergen, de immense zandvlakte die aan een woestijn doet denken en de opkomende zon die de struiken rood doet kleuren, is simpelweg ongelofelijk:

De Indonesiërs die ik tegenkom, kijken allemaal vriendelijk en groeten me. Als ik in enigszins gebrekkig Indonesisch terugpraat, beginnen ze allen te enthousiast te lachen. Ze willen daarna het gesprek openen, maar ik geef aan slechts gebrekkig de taal te spreken.

Behalve al deze mooie dingen, zie ik ook wat minder leuks. De paarden die als middel worden gebruikt om (luie) toeristen het laatste stuk naar boven te vervoeren. Op zich niet heel erg, alleen op het moment dat duidelijk wordt hoe de beesten behandeld worden, draait m’n maag om. Schuim uit hun bek, uitdroging, zeer korte aanlijning en de kop wild schuddend. Het doet me denken aan Gili Air.

Pfff…

Sinds mijn bezoek aan Nusa Penida is mijn telefoon niet maar wat het geweest is. Ik vertrok met 100% batterij, nu valt ‘ie ineens uit. Gelukkig kan ik nog enkele foto’s maken met de telefoon en camera van Monica. Eerlijk gezegd vind ik het helemaal niet erg. Meer genieten, minder bezig zijn met het maken van foto’s en filmpjes.

 

Verlangen naar een bed

Wanneer we naar beneden hiken, begin ik de moeheid best wel te voelen. Het is vooral een bed waar ik naar verlang. Echter, de volgende bestemming is toch echt de Bromo-krater die via een nog onbekende weg zal moeten worden bereikt. Ik laad me op, zowel mentaal als fysiek. Dit laatste gebeurt door het eten van twee megabananen.

Monica zit daarentegen vol energie. Ze praat nogal veel, al merkt ze aan me dat een goede dialoog er nu even niet inzit. We gaan op zoek naar de shortcut die ons bij de Sea of Sand brengt, en dus niet de gangbare weg die het gros van de bezoekers aflegt.

Wanneer we bij een pad staan dat dwars door de uienvelden loopt, vragen we aan een lokale boer of dit ‘de’ weg is. De man, die om zes uur al druk aan het ploegen is, knikt bevestigend, we vertrouwen het desondanks niet helemaal. Verder dan het nabijgelegen hui lijkt het zandpad namelijk niet te lopen. Laten we het maar op een communicatiestoring houden.

Uienvelden hoor ik je denken? Ja inderdaad, deze groente is, verrassend genoeg, iets wat de Bromo-omgeving kenmerkt.

Monica pakt haar online kaart erbij, waarop ze de de verboden weg heeft gemarkeerd. Echt werken doet ‘ie alleen niet. Een situatie waarin we al eerder hebben gezeten. Als we de kaart moeten geloven, is hier het punt waar het pad begint. Alleen zien we dat pad nergens. Tot een onbekende man en paard ineens de akkers inrijden. Zou dit ‘m dan zijn?

We lopen diezelfde kant op en zien wederom een bordje met daarop de tekst dat deze verkorte route verboden is om te nemen:

Jaja, we hebben ‘m gevonden. Het is tevens de weg die in de ochtend dus zo onvindbaar was. De bewering van de jongens die ons geholpen hebben dat er geen pad is, blijkt dus klinkklare onzin.

 

De andere wereld in de Sea of Sand

We belanden in de Sea of Sand. Een totaal andere wereld die iets wegheeft van een kruising tussen een maanlandschap en een woestijn. De weinige bomen die ik zie, doen me denken aan de Lion King. De hoogte waarop de zwavelwolk van de krater zich begeeft, maakt me nog wat moeier dan ik al ben. We zullen de bijkomende afstand namelijk nog moeten overbruggen. Gelukkig maakt de omgeving en de energie-opwekkende zon eigenlijk alles goed:

In de verte zien we de vele jeeps staan die toeristen via het gangbare pad naar de vulkaan hebben gebracht. Opwaaiend zand zorgt voor een magisch effect. Kamelen zouden in deze omgeving niet misstaan.

Ik doe m’n trui uit, aangezien ik het warm heb. Monica is lichtelijk verkouden en heeft het juist koud. Ik bied haar mijn water aan, al kom ik vrij snel tot het besef dat dit niet een hele verstandige zet is. Nu kan ik immers mezelf besmetten. Maar goed, wat is wijsheid hè?

Bij de voet van de krater, zijn het behalve het overweldigende landschap met name uitgeputte paarden die opvallen. Hoe kun je hier als toerist breedlachend op gaan zitten? We bieden meerdere malen water aan, de bestuurders geven echter aan dat dit niet nodig is. De shakende hoofden van de beesten lijken anders te beweren, maar goed.

Ik merk dat ik behoorlijk moe ben. Daarom gaan we even zitten om wat uit te rusten en iets te eten. Bakso, een soort frikandel-balletjes met soep, is wat er gemaakt wordt. Niet echt m’n favoriete gerecht, al vind ik het voor nu helemaal prima.

 

De dampende krater van de Bromo-vulkaan

Er wacht ons een relatief bescheiden klim om naar het hoogste punt van de Bromo-vulkaan met het nog onbekende uitzicht op de krater. De mysterieuze zwavelwolk die boven de berg uitstijgt, maakt me bovengemiddeld geïnteresseerd.

In tegenstelling tot Monica, besluit ik om een tempootje hoger naar boven te lopen. Rennen. Zwaar, maar het geeft me ook energie. Bovendien voelt het uitzicht na een deze kleine uitputting als een extra beloning. Want het uitzicht is overweldigend. Verder is het geluid wat de vulkaan produceert indrukwekkend om van dichtbij mee te maken.

Links van me is een weg die omhoogloopt, helaas zonder wegdekjes. Iets te gevaarlijk naar mijn mening. Uitglijden betekent direct je einde, waardoor ik me er niet aan waag. En wat als je plots last krijgt van hoogtevrees en verkrampt? Toezicht is er in ieder geval niet.

Ongeveer twintig minuten later komt Monica aan. Flink hijgend. Ze geeft zich ziekig te voelen en kiest ervoor om op de grond te zitten. Enkele momenten later gaat het gelukkig beter.

Wat me behalve de vele toeristen -waaronder enkele mensen waarmee ik in de bus zat-,het geluid en de penetrante geur in het oog springt, is een beeldje van Ganesha. Je weet wel, de olifantengod van de Hindoes.

Opvallend, omdat nagenoeg iedereen op Java Islamitisch is. Zoals bijna heel Indonesië trouwens.

Voor het heilige beeld zit een wat oudere man met een karakteristiek en getekend gezicht. Diverse Nederlanders maken een foto van hem. Aangezien ik dergelijke acties altijd wat ongepast vind, laat ik het achterwege.

Dan vraagt hij plots aan me: “Photo?” Ik geef hem daarna de telefoon van Monica die ik heb geleend. Vervolgens probeer ik uit te leggen hoe het ding werkt, maar de man kijkt nogal warrig naar het toestel. Bedoelde hij dan misschien toch of ik een foto van hem wilde maken? Ik zal het nooit weten.

 

Terug naar Cemoro Lawang

Na ongeveer een uur dit natuurwonder bekeken en ervaren te hebben, stel ik voor om de weg terug in te zetten. Ook geef ik aan dat ik het liefst door wil lopen, aangezien ik vermoeid ben en daarom graag zo snel mogelijk bij m’n bed ben. Ze geeft aan het prima te vinden en dat ik lekker in m’n eigen tempo verder kan gaan.

In snelle looppas ga ik via de trap en de daaropvolgende heuvels naar de Sea of Sand. Bij een eetkraampje vraag ik nog even na hoe ik bij de shortcut kom, oftewel de eigenlijk verboden weg richting Cemoro Lawang. Ondanks dat ze me niet goed lijken te begrijpen, krijg ik “verderop rechtsaf” te horen. Intuïtief lijkt het me logisch.

Het opstuivende zand doet dit gebied steeds meer op een woestijn lijken. Ik probeer m’n telefoon aan de praat te krijgen, en verrassend genoeg werkt ‘ie weer. Voor enkele minuten welteverstaan. Gelukkig net genoeg om enkele panoramafoto’s te maken.

Ik twijfel waar de geheime weg nu precies is. Het is precies die weg die ik en Monica vannacht hebben afgelegd om in deze zandzee te komen. Dit lijkt alleen al een eeuwigheid geleden. Gelukkig zie ik in de verte uit het niets ineens drie mensen opduiken die hetzelfde pad lijken te zoeken. Ik volg ze en dan is daar de verharde modderweg die naar boven loopt.

Met de laatste kracht die ik heb, zet ik een sprintje in. De drie mannen roepen “strong”, waarop ik moet lachen. Een minuut of zeven later ben ik op de top. Terug bij het Cemara Indah Hotel, daar waar de zoektocht begon.

 

Wat is de exacte locatie van het geheime pad?

Ik ontdekte het geheime pad naast het Cemara Indah Hotel, en in 2023 is dit weggetje er nog altijd. Op Maps.me zie je het pad uitgestippeld staan, op Google Maps is dit niet zo (al heb ik hier de precieze locatie voor je gemarkeerd).

Loop de parkeerplaats op naar rechts en volg het afdalende pad dat je bij de Sea of Sand brengt. Je bent nu gratis het nationale park binnen gewandeld 🙂 .

Wanneer je daar eenmaal bent en de weg naar de viewpoints op een of andere manier niet kunt vinden, doe dan navraag bij de (meestal) aanwezige locals. Aangezien wij de weg kwijt waren, namen we een motorbike-lift. Met Maps.me moet het echter helemaal goed komen.

 

Wat kost de entree tot het Bromo Tengger Semeru National Park?

Als je mijn route volgt, heb je geen kosten. Echter, indien je via de ingang van het Bromo Tengger Semeru National Park binnenkomt, dan betaal je 220.000 IDR op een doordeweekse dag en liefst 320.000 IDR in het weekend.

Om Cemoro Lawang, de uitvalsbasis voor de Bromo-vulkaan, binnen te komen betaal je overigens 10.000 IDR.

 

Welke viewpoints geven de mooiste uitzichten?

De bekendste viewpoints zijn Seruni Point en King Kong Hill, wat de hoogstgelegen spot is die je in 1,5 uur lopen vanaf het geheime pad bereikt.

Dit zijn bovendien de plekken met de meeste mensen. Onderweg kom je nog langs zat rustigere plekjes om even te stoppen en te genieten van onwerkelijke vergezichten. Ze liggen allemaal op Mount Penanjakan.

 

Kun je met de scooter in het nationale park?

Er zijn mensen die vanaf Bali met de motorbike oversteken naar Java om het eiland op die manier te verkennen. En sommigen kiezen ervoor om in Probolinggo een scooter te huren. Supervet natuurlijk, maar kun je er ook mee het Bromo Tengger Semeru National Park in?

Het antwoord is ja 🙂 .

Je betaalt dan echter wel de entree, maar kunt vervolgens door de Sea of Sand naar Seruni Point rijden en het zand achter je later opstuiven. Zo ontdek je het gebied op andere manier. Een erg gave ervaring en net zo goed niet duur. Je doet immers geen tour.

 

Wil je toch een tour doen?

Heb je geen trek om net als ik wat moeite te doen en via de geheime weg het nationale park binnen te gaan en vind je het simpelweg fijn als alles voor je geregeld is? Dan adviseer ik je om het ruime tour-aanbod op Get Your Guide te kijken.

Zij bieden (meerdaagse) trips aan vanuit Yogyakarta, Malang, Surabaya, Probolinggo en zelfs vanaf Bali. In sommige gevallen combineer je de Bromo met een bezoek aan de Ijen-vulkaan, een andere magische plek op Java.

Onthoud wel dat het waarschijnlijk druk wordt, maar daar heb ik je in het begin al voor gewaarschuwd 🙂 .

 

Welke plekjes zijn aanraders qua eten en drinken in Cemoro Lawang?

Verwacht geen fancy eettentjes in het vrij primitieve Cemoro Lawang. Toch vind je er een aantal goede warungs met lekkere Indonesische gerechten. Denk bijvoorbeeld aan Warung Riska. Probeer hier sowieso de ‘nasi pecel’, een traditionele hap met overheerlijke pindasaus.

Verder is Kusuma Kitchen een eettent die ik je aanraad. Behalve de geijkte dingen als ‘nasi goreng’ en kipsaté hebben ze er bananenpannenkoeken en verse sapjes.

Nog een leuk en lokaal eetkraampje is Warung Pelancong Bu Lusi.

Ben je specifiek op zoek naar soep zoals de fameuze ‘soto ayam’? Check dan Warung Sederhana Bromo.

Tot slot, heb je zin in (ijs)koffie? Bij Adanjikopi Coffee and Eatry hebben ze échte espresso en geniet je tegelijkertijd van een fraai uitzicht op de rijstvelden. Ook bij Parama Bromo kun je terecht voor goede koffie trouwens.

 

Waar in Cemoro Lawang raad ik je aan om te overnachten?

Indien je geen tour doet zal je net als ik in Cemoro Lawang moeten overnachten, je verblijft dan bijna aan de voet van de vulkaan. In dit piepkleine dorpje heb je vooral eenvoudige homestays en een handjevol hotels waar je niet al te veel van hoeft te verwachten. Je ziet het meteen al aan de ratings op Booking.com, die niet of nauwelijks boven de 7,5 uitkomen.

Drie van de betere opties om te kiezen zijn de Cahyo Homestay, Bromo Deddy Homestay en Elen Homestay. Het al genoemde Cemara Indah Hotel is qua locatie super, maar de kamers blijken er niet altijd even schoon.

Kies je ervoor om even buiten Cemoro Lawang te verblijven, dan is de Mas Dylan Homestay een aanrader. Je zit dan alleen wel op 17 kilometer afstand van het begin van het pad, al kun je je daar ’s ochtends ook later afzetten. Op zo’n afstand verblijven is natuurlijk minder handig en vooral aan te bevelen als je via de desbetreffende accommodatie een tour boekt.

 

Wat is de beste reistijd voor de Bromo-vulkaan?

Aangeraden wordt om Gunung Bromo in de droge periode te bezoeken, die loopt van april tot en met oktober.

In de maanden november tot en met maart valt er gemiddeld meer regen, al is het nationale park wel gewoon open en heb je het voordeel dat er minder toeristen op het gebied afkomen.

 

Hoe hoog is de Bromo-vulkaan?

Mount Bromo is met een hoogte van 2.329 meter voor Indonesische begrippen vrij bescheiden te noemen. Ter vergelijk: Mount Rinjani op Lombok is 3.726 meter hoog en Kerinci op Sumatra is met 3.805 meter de hoogste vulkaan van Indonesië. Merapi, een andere vulkaan op Java, is met 2.910 meter net ietsje groter dan Bromo.

 

Is de Bromo een actieve vulkaan?

Bromo is de enige actieve vulkaan in de Tengger Caldera, het uitgestrekte kratergebied -de zandzee- van het nationale park van 8 bij 10 kilometer.

De laatste uitbarsting was echter alweer in 2010 en de laatste fatale uitbarsting in 2004, er overleden toen namelijk twee mensen.

 

Nog wat tips voor het beklimmen en bezichtigen van Mount Bromo

• Download de app Maps.me die je offline kunt gebruiken. Hierop vind je tal van paadjes en routes die door reizigers ontdekt zijn en niet op Google Maps staan.
• Een gids en rit naar de uitkijkpunten zijn absoluut niet nodig. Laat je door de locals niet wijsmaken dat dit wel zo is.
• In het Bromo-gebied zal je regelmatig gevraagd worden of je met een paard de vulkaan gebracht wilt worden. Leuk, zo denk je misschien. Er wordt echter slecht met ze omgegaan, je ziet ze soms zelfs schuimbekken – zoals ik eerder al beschreef. Ik raad je ten zeerste aan om deze dierenmishandeling niet te ondersteunen.
• Berg- of trekkingschoenen zijn overbodig. Ik heb op hardloopschoenen gelopen, Monica zelfs op Vans.
• Zorg wel dat je wat warme kleding bijhebt. Voor mij voldeden een gewichtsloze hardlooplegging en een sporttrui. Handschoenen waren niet nodig.
• De zonsopgang is ergens rond 05.00 en 05.30 uur. Ik adviseer je om rond 3.15 uur te vertrekken. De wandeling naar het viewpoint bij Seruni Point en daarna King Kong Hill duurt zo’n anderhalf uur.
• Als je de tijd hebt, bezoek de krater dan aan het begin van de middag, bijvoorbeeld de dag voor je de zonsopkomst wilt zien. In tegenstelling tot ’s ochtends vlak na de zonsopkomst is er dan bijna niemand. Maar let op: door de (vaak) stevige wind is de krater aan het eind van de middag nogal eens in wolken gehuld, waardoor je geen kip ziet. Dit is meteen ook de reden waarom de je nooit iemand hoort over de zonsondergang bij Mount Bromo. Ga dus niet te laat.
• Koop in Cemoro Lawang wat snacks, bijvoorbeeld koekjes en bananen. Verder raad ik je aan een flesje water mee te nemen. Onderweg kom je hier en daar nog enkele kleine shops tegen.
• Een zak- of hoofdlampje is zeker nodig. Je kunt hier tevens je telefoon voor gebruiken.
• Heb je geen trek om na je bezoek aan de Bromo-krater terug te wandelen naar Cemoro Lawang, dan kun je ook bij een local achterop een motorbike springen. Er zijn zat lui die dit aanbieden.
• Voordat ik het vergeet: op een uurtje rijden vanaf de Bromo-vulkaan ligt de prachtige Madakaripura Waterfall. Het is misschien de mooiste waterval van heel Java. Heb je de tijd, ga er dan zeker naartoe.

 

Hoe kom je in Cemoro Lawang?

De dichtstbijzijnde luchthaven ligt in Surabaya en heet Juanda International Airport. Vanaf daar zal je naar Probolinggo moeten reizen om vervolgens de laatste horde richting Cemoro Lawang te nemen. Cemoro Lawang is als gezegd de uitvalsbasis voor een zelfstandig bezoek aan de Bromo.

Zelf ben heb ik in Surabaya de bus genomen naar Probolinggo. Je vertrekt vanaf Terminal Purabaya. Vanaf Juanda International Airport rijden shuttle-bussen (25.000 IDR) en taxi’s (100.000 IDR) naar de terminal, hier doe je zo’n 25 minuten over. De rit van Terminal Purabaya naar Probolinggo duurt ongeveer 2,5 uur, en je komt aan in op Terminal Bayuangga. Met de, iets duurdere, trein ben je trouwens slechts twee uur onderweg.

Vervolgens word je in Probolinggo door tig mensen aangesproken. Bestuurders van motorbikes en taxi’s. Je kent het wel. De goedkoopste manier is echter om een lokaal busje -een bemo– te nemen naar Cemoro Lawang. Je vindt deze bemo’s net buiten het busstation en de prijs is 35.000 IDR. Het kan even duren voor ‘ie vol is, er is namelijk een vereist aantal van 15 mensen. Wij zijn uiteindelijk vertrokken met 11 personen en hebben wat meer betaald.

Kom je via Malang of bijvoorbeeld Banyuwangi? Vanuit beide steden kun je Probolinggo eenvoudig met de trein bereiken. De ritjes duren respectievelijk 2 en 4 uur.

 

Kawah Ijen als volgende bestemming

Veel mensen kiezen ervoor om ’s nachts op pad te gaan om de zonsopkomst bij de Bromo-vulkaan te kunnen zien én gaan diezelfde ochtend nog naar Banyuwangi, om ’s avonds Kawah Ijen te beklimmen.

Als je dit wat te heftig vindt, kun je ook altijd een extra nachtje uitrusten in Cemoro Lawang of Banyuwangi. Ik heb voor het laatste gekozen.

In Banyuwangi kun je erna op de boot naar Gilimanuk (Bali) stappen om daarna Bali te gaan ontdekken. Dit is iets wat veel backpackers doen.

 

Een gave route voor Java

Mocht je meer van Java willen zien en op zoek zijn naar een perfect uitgestippelde route, dan is Backpackgids Indonesië een aanrader. Ik heb er met passie aan gewerkt en de mooiste plekjes voor je geselecteerd. De routes die ik voor je heb uitgestippeld zijn duidelijk en je kunt er direct mee op pad.

 

Ervaringen delen? Of heb je vragen over Gunung Bromo? Laat het weten in de comments 🙂 !