Sepilok: orang-oetans, neusapen en zonneberen spotten op Borneo

Ben jij al eens in Sepilok op Maleisisch Borneo geweest? Ik wel en wat mij betreft is dit een van de mooiere plekken die je in de omgeving van Sandakan vindt. Zo heb je er het Sepilok Orang Utan Rehabilitation Centre, het Sun Bear Conservation Centre en het Rainforest Discovery Centre. Verder ligt de bijzondere Proboscis Monkey Sanctuary in de buurt. Bijzonder, aangezien je er de unieke neusapen kunt spotten.

Jaren geleden kwam ik er voor het eerst, en ik kan wel zeggen dat het een van m’n favoriete plekjes op Maleisisch Borneo is. In dit artikel vertel ik je alles over die avonturen die ik en m’n reisgenootje Aaron er hebben beleefd. Ook zal ik mijn beste tips met je delen.

Het begon allemaal in Kota Kinabalu, vanwaar we de bus naar Sandakan pakten…

 

Van Kota Kinabalu naar Sandakan en Sepilok

Aaron en ik hadden elkaar ontmoet in Kota Kinabalu waar we onder meer het Kinabalu National Park bezochten en een eilandentour hebben gedaan. Dat laatste deden we overigens samen met een Belgisch meisje, Kim.

Na ongeveer een week in Kota Kinabalu hadden we het wel een beetje gezien en besloten we om richting het oosten van Sabah te gaan: via Sandakan naar Sepilok. Onder andere om orang-oetans van dichtbij te spotten, maar ook om de zeldzame neusapen te zien in de Labuk Bay Proboscis Monkey Sanctuary.

We namen een bus richting Sandakan (6 uur) waar we bij een eenvoudig pensionnetje uitkwamen om te overnachten. Het stadje zelf boeide ons niet zo, we wilden daarom zo snel mogelijk doorgaan naar Sepilok.

Goed om te weten: vanaf de Inanam Bus Terminal vertrekken dagelijks meerdere bussen naar Sandakan. Sida Ekspres, Salam Bumimas en Tung Ma Express zijn de touroperators.

Daarom pakten we de dag erop een bus, de rit duurde zo’n 30 minuten. Verwacht niet dat je wordt afgezet bij een bushalte of zo, we werden letterlijk op een rotonde gedropt 😀 .

Waar de hell zijn we, dachten we toen.

De buschauffeur vertelde ons echter direct welke kant we op moesten lopen. We liepen de straat Jalan Sepilok in, richting dé trekpleister van het plaatsje: het Orang Utan Rehabilitation Centre.

Goed om te weten: indien je liever wat sneller in Sepilok bent, kun je vanuit Kota Kinabalu ook goedkoop naar Sandakan vliegen en vanaf de airport een taxi pakken richting Sepilok. Er gaan zelfs directe vluchten vanuit Kuala Lumpur.

 

Aangekomen en op zoek naar een plek om te slapen

Voorafgaand aan ons vertrek, hadden we ons al enigszins ingelezen en wisten we dat hier enkele families kamers verhuren aan backpackers, oftewel: mogelijkheden voor het verblijven in een homestay. Er restte dus maar één ding: die kant oplopen en kijken wat de opties waren.

Na even gewandeld te hebben, kwamen we uit bij enkele woningen waar inderdaad de mogelijkheid was om te overnachten. We liepen bij de ‘Orchid Lodge’ naar binnen, een goede keuze zo bleek later. Bovendien op slechts 1 kilometer van het Orang Utan Rehabilitation Centre.

We werden zeer vriendelijk ontvangen door de eigenaar Johari, z’n vrouw en hun zoon. Ze boden ons direct aan om mee te eten, eerst kregen we nog onze kamer op de eerste verdieping te zien. Het zag er allemaal hartstikke goed uit.

Na het eten legden we onze spullen naast de bedden neer en besloten we om bij de locals buiten aan tafel te gaan zitten. De man, Johari, gaf ons allerlei tips over de dingen die we in Sepilok en omgeving konen doen. Verder zei hij dat hij ons overal naartoe kon brengen, we waren echt in een warm bad terechtgekomen 🙂 .

Johari vertelde ons meteen dat er in de Orang Utan Sanctuary twee tijdstippen zijn waarop de apen worden gevoed: om 10.00 uur en om 15.00 uur. Hij gaf ons als tip om in de ochtend te gaan, zodat we in de middag het Rainforest Discovery Centre konden bezoeken.

Dit was dan ook het plan wat we hadden. We gingen lekker slapen, iets waar we behoorlijk aan toe waren na toch best een intensieve dag met uitchecken, reizen, het zoeken naar een slaapplek en de nieuwe contacten.

We stonden om 08.30 uur op en Johari was in de buitenkeuken al bezig met ons ontbijtje: pittige noodles met een gepoft eitje. Heerlijk wat mij betreft, het zorgde er bovendien voor dat we meteen wakker waren.

Even laten stapten we in de pick-up van Johari en zette hij ons af bij de plek waar we orang-oetans zouden gaan spotten. Toch wel een van dé redenen waarom ik Borneo bezocht 🙂 .

 

Sepilok: praktische informatie

Als je accommodatie zoekt vlakbij het Orang Utan Rehabilitation Centre, loop dan net als wij die kant op vanaf de rotonde over Jalan Sepilok – dit is de hoofdstraat die richting het rehabilitatiecentrum loopt. Onderweg kom je trouwens ook langs Uncle Tan B&B, waar je slaapzalen hebt.

Wel moet ik er helaas bijzeggen dat de Orchid Lodge anno 2020 helaas niet meer bestaat. Twee prima plekken die ik je vandaag de dag kan aanraden zijn Nature Lodge Sepilok en het Sepilok Forest Edge Resort.

Veel accomodaties vind je echter niet in Sepilok, en voor bijvoorbeeld hostels kun je beter naar Sandakan gaan. Je hebt daar goedkopere opties en bovendien veel meer eetzaakjes en winkeltjes. Vanaf Sandakan ben je in een half uurtje in Sepilok. Ikzelf vond het echter juist vet om middenin de natuur te verblijven, vlakbij de apen, beren en het regenwoud.

Let op, want in Sepilok zelf is geen supermarkt. Wel kun je wat simpele snacks kopen bij het cafe tegenover de orang-oetan-opvangplaats. Dit is tevens mogelijk bij The Lake Bistro and Bar en het Sepilok Nature Resort. Het laatstgenoemde resort is trouwens een heerlijke plek om te overnachten als je een wat ruimer budget hebt. Je verblijft er middenin de natuur en kunt de apen er horen en soms zelfs zien.

 

Het Orang Utan Rehabilitation Centre

Vlinder Orang Utan Rehabilitation Centre
Toen we op de apen aan het wachten waren, kwam deze vlinder (voor lange tijd) op mijn been zitten

De orang-oetans die je in het park ziet, zijn beestjes die in het verleden gevangen zaten of simpelweg als weesje gevonden zijn. Het mooie aan deze plek is dat men de dieren traint om op termijn weer terug in de wilde natuur te kunnen.

Dit blijkt ook wel als je de film bekijkt in de kleine bioscoopzaal. Voor het voeden van de apen kun je hiernaartoe gaan en kom je meer te weten over de precieze rol van deze opvangplaats.

Goed om te weten is dat de apen hier al zo goed als vrij leven, aangezien het park niets anders is dan een tropisch regenwoud van in totaal 43 vierkante kilometer. Niks gevangenschap dus, gewoon leven zoals het leven voor deze beestjes bedoeld is. Indrukwekkend om te zien.

Orang-Oetan
Zo dichtbij komen ze dus 🙂

Mijn oordeel over deze plek? Het was echt een super-ervaring. Deze prachtige beesten liepen op letterlijk 1 meter afstand van ons. En denk maar niet dat ze terughoudend gedrag vertonen, vaak blijven ze staren tot jij wegkijkt 😉 .

De orang-oetans zijn zo mooi maar tegelijkertijd ook kwetsbaar om te zien; de wetenschap dat het een bedreigde diersoort is die steeds minder voorkomt, maakte mij, zeker na het zien van de film, best wel verdrietig.

Orang-Utan-Rehabilitation-Centre
Een orang-oetan die nieuwsgierig aan de trap hangt
Goed om te weten: in de sanctuary kun je een orang-oetan adopteren om zijn of haar rehabilitatie te ondersteunen. Je wordt meerdere malen per jaar op de hoogte gehouden van de vorderingen die het beestje maakt. Een leuk initiatief!

Na een paar uur op deze plek te zijn geweest, besloten Aaron en ik om naar het Rainforest Discovery Centre te lopen, ongeveer 1 kilometer wandelen.

 

Het Orang Utan Rehabilitation Centre: praktische informatie

  • Entree. Om binnen te komen betaal je RM30. Je hebt hiermee heel de dag toegang tot het park.
  • Openingstijden. Iedere dag tussen 09.00 uur en 16.00 uur. De orang-oetans worden om 10.00 uur en 15.00 uur gevoed. Ik raad je aan om na de film direct richting het voederplatform te gaan, aangezien het een behoorlijk drukke bedoeling kan worden.
  • Camera. Als je een camera meeneemt betaal je nog eens RM10. Dit geldt overigens niet voor smartphones.
  • De Film. Zorg dat je op tijd aanwezig bent om de film te bekijken waarin de verschillende projecten van de sanctuary worden getoond. Iedere dag om 09.00 uur en 14.00 uur kun je deze in de kleine bioscoopzaal bekijken. De tentoonstelling duur 30 minuten en is ideaal om bij te wonen voor je naar de orang-oetans gaat.

 

Het Bornean Sun Bear Conservation Centre

Kijk die tong 🙂

Voordat ik je meer vertel over ons avontuur in het Rainforest Discovery Centre, wil ik je nog eventjes zeggen dat er vlakbij het Orang Utan Rehabilitation Centre sinds 2014 ook een opvangcentrum is voor sun bears, oftewel zonneberen of honingberen. En dat is uniek, want dit is wereldwijd het enige rehabilitatiecentrum voor honingberen. Bovendien komen ze enkel in Zuidoost-Azië voor en is het na de reuzenpanda de meest zeldzame beer op aarde.

Echt bizar hoe men met deze lieve dieren omgaat, gelukkig is het Sun Bear Conservation Centre er om ze te redden

Waarom is dit Bornean Sun Bear Conservation Centre er?

Door ontbossing verdwijnt de natuurlijke leefomgeving van beestjes steeds meer. Verder gebruikt men de jonge beren als commercieel handelswaar, aangezien veel mensen zo’n beer als huisdier willen hebben. Hun moeder wordt op brute wijze gedood, waarna men de baby meeneemt en verkoopt. De baby komt daarna in een kooi terecht. Wanneer de beer vervolgens groeit wordt het leven nagenoeg ondragelijk. Het opvangcentrum redt deze beren en plaatst ze terug in hun natuurlijke leefomgeving, om ze later weer los te kunnen laten in de ongerepte jungle.

En gelukkig maar!

Benieuwd waar de naam ‘honingbeer’ vandaan komt? De beren hebben een tong van liefst 20 tot 25 centimeter, waar mee ze -jawel- honing uit bijenkorven kunnen halen.

Je komt er via dezelfde ingang als het Orang Utan Rehabilitation Centre, al zal je wel een apart ticket moeten kopen.

 

Het Bornean Sun Bear Conservation Centre: praktische informatie

  • Entree. Om binnen te komen betaal je net als bij de orang-oetans RM30.
  • Openingstijden. Dagelijks tussen 09.00 uur en 15.30 uur.
  • Camera. Als je een camera (niet een smartphone) meeneemt met een lens van 500mm of groter, betaal je een extra toeslag van -schrik niet- RM1.000 (zo’n 212 euro).

 

Het Rainforest Discovery Centre

Rainforest-Discovery-Centre
Ik op de lange hangbrug in het Rainforest Discovery Centre

Terug naar de het Rainforest Discovery Centre, waar Aaron en ik heen wandelden nadat we bij de orang-oetans geweest waren.

Bij de ingang kom je vrijwel direct op een canopy walk terecht. Al lopend kom je langs twee uitkijktorens waar je kunt genieten van schitterende natuur en, met wat geluk, dieren gaat spotten. De canopy is ongeveer 350 kilometer lang en 28 meter hoog.

Behalve deze track kun je ook nog een wandeling dwars door het oerwoud maken, de ‘Rainforest Discovery Trail’. Onderweg kom je langs een mooie bloementuin, bijzondere planten en een pittoreske brug die over het water hangt. Ik heb in deze jungle trouwens bladeren zien liggen die groter waren dan mijn hoofd, best apart toch?

Er werd ons verteld dat hier veel vogelsoorten (+/- 250) en andere dieren leven. Op de verschillende bordjes staat dit overigens ook steeds netjes aangegeven. Helaas hebben we hier maar weinig van gezien. Misschien ook omdat wij twee niet bepaald vogelspotters zijn, wie zal het zeggen.

Overigens hoorden we later dat je beter vroeg in de ochtend of later in de middag deze plek kunt komen bezoeken. Midden op de dag, toen wij er waren, trekken de meeste dieren zich terug vanwege de hitte. Voor ons mosterd na de maaltijd, voor jou misschien een goede tip.

Toegegeven, het spotten van de apen bij het Orang Utan Rehabilitation Centre zal me meer bijblijven dan deze plek, maar het is al met al een leuke plaats om voor enkele uurtjes doorheen te wandelen en te genieten van de pure natuur.

We vonden het wel mooi geweest en besloten om terug te lopen naar de Orchid Lodge, onze accommodatie.

 

Het Rainforest Discovery Centre: praktische informatie

  • Entree. Om binnen te komen betaal je RM15.
  • Openingstijden. Het Discovery Centre is dagelijks open tussen 08.00 uur 20.00 uur. Kaartjes zijn bij de ingang verkrijgbaar tot 17.00 uur.

 

Terug naar de homestay

Sepilok-Bed-&-Breakfast
Hier, in het Sepilok B&B, gingen Aaron en ik af en toe zitten om te internetten

Terug bij de Orchid Lodge spraken we met Johari en z’n vrouw. We zeiden hen dat we een geweldige dag hadden gehad en dat we ze erg dankbaar waren voor de gastvrijheid, bereidwilligheid en de tips.

Die avond gingen Aaron en ik naar het nabijgelegen Sepilok B&B waar we, na aanschaf van een drankje, gebruik konden maken van Wi-Fi. Skypen, Facebooken, Whatsappen; gewoon lekker in de relax-modus.

De weg ernaartoe was trouwens niet zonder risico. In het donker liepen we langs verschillende woonerven waar op één plek een hond als een gek aan het blaffen was. Zoiets is altijd even schrikken, zeker als je het gevoel hebt geen kant op te kunnen en er geen verlichting is.

In eerste instantie durfden we niet door te lopen, maar na een pauze genomen te hebben, deden we dit alsnog. Aangezien het pikkedonker was, konden we niet zien of er wel of geen hek stond. We waagden de gok. En inderdaad, we hebben het overleefd 🙂 .

Maar goed, op een geven moment wilden we natuurlijk ook weer terug. Oftewel: we moesten dus weer de donkerte inlopen en hopen dat het beest rustig zou blijven. Het zat ons mee, er was niets te horen. 

Toen we weer bij de Orchid Lodge waren, zei Johari dat de honden in de omgeving ongevaarlijk zijn. Dit zal allemaal wel, dachten we, maar op zo’n moment -wild geblaf horen en niets kunnen zien- voel je je gewoon niet zo prettig. Ik en Aaron niet in ieder geval.

We spraken met Johari af om de volgende dag om 08.30 uur richting de Proboscis Monkey Sanctuary te rijden, oftewel: neusapen. Deze komisch uitziende primaten worden iedere ochtend om 09.30 uur gevoed. Naar deze plek verlangde wij 2 het meest, dit soort beesten hadden we namelijk nog nooit gezien. Nog niet eens op plaatjes.

Diezelfde avond keken ik en Aaron vanaf ons balkon naar een indrukwekkend stukje geweld van de natuur: onweer zoals van ongekende en bijna bizarre schoonheid.

We gingen slapen en hadden de wekker de volgende ochtend om 07.45 uur gezet. Niet ideaal, maar wel met een mooi vooruitzicht.

 

De Labuk Bay Proboscis Monkey Sanctuary

Neusapen
Daar zitten ze dan, mijn grote vrienden 🙂

Na lekker geslapen te hebben, stonden we op en namen we allebei een heerlijke douche. Beneden was onze vriend alweer bezig met het lekkere ontbijtje. Altijd een lach op z’n gezicht, continu positief en vaak vragend of hij iets voor ons kon doen. We hadden het echt getroffen met deze man.

Na gegeten te hebben, stapten we in z’n pick-up om in een half uurtje naar de Labuk Bay Proboscis Monkey Sanctuary te rijden. Daar zouden we de komisch uitziende neusapen gaan spotten.

En het bijzondere aan deze eveneens bijzondere apen is dat je ze enkel en alleen op Borneo kunt zien. Deze kans moesten we dus wel pakken.

Wie wil zoiets nou niet zien 😀 ?

Aangekomen bij platform A, 1 van de 2 platforms, konden we vrijwel direct doorlopen. We hoefden niet te wachten en zagen vele proboscis monkeys, oftewel de neusapen, rondlopen. Geweldig om mee te maken.

Leuk om te weten: ‘Proboscis’ betekent: de neus van een zoogdier, vooral als deze lang en beweeglijk is, zoals de slurf van een olifant of de snuit van een tapir. Nu weet je dus meteen waarom deze apen zo heten.

Dit soort apen had ik tot dat moment nog nooit gezien. De jongen hebben een puntneusje, de vrouwtjes een stompe neus terwijl sommige volwassen mannetjes neuzen van langer dan 10 centimeter hebben.

Vrouwelijke-neusaap
Dit is dus een vrouwelijke neusaap vlak voor mijn neus 😉
En dit is een mannetje…

Je kunt over de boardwalk, een houten steiger, lopen en daar de neusapen van heel dichtbij bekijken. Zodra ze eten zien, komen ze als aasgieren slingerend richting het voedsel om daar in groepsverband hun maagjes te vullen. De ene keer ruziemakend, de andere keer wat guller 🙂 .

Leuk om te weten: de Indische en Maleise bevolking noemt deze aap de ‘Orang Belanda’. Dit betekent zoiets als ‘Mens dat lijkt op Nederlanders’. Hiermee bedoelen ze de eerste Nederlandse scheepslui die voet aan wal hebben gezet op Borneo. Deze mensen zouden net zo’n lange neus hebben gehad als deze apen.

Nadat deze speciale dieren waren gevoed, gingen we met een busje naar platform B om daar nog meer apen te zien.

Bij aankomst werden we direct omringd door allerlei kleine aapjes, het bleken silver leaf monkeys te zijn. Prachtige beestjes die zonder pardon even op onze schouders kwamen zitten.

Silver-Leaf-Monkey
Deze silver leaf monkey kwamen we tegen, prachtig hè?

We zagen er ook een aantal met gele baby-aapjes, super schattig.

Silver-Leaf-Monkey-baby
Een silver leaf monkey samen met haar baby
Baby-aapje
En hier nog een babytje, lief hè?

Behalve apen, landde er tevens een prachtige vogel met een dubbele snavel, een hornbill, ook wel ‘neushoornvolgel’ genoemd.

Dubbele-Neushoornvogel
De ‘hornbill’ die we spotten, oftewel de dubbele neushoornvogel

Ons plan was om terug richting platform A te gaan om daar nog een voedingssessie te zien.

Maar helaas, iedereen was weg…

We hadden het zo naar ons zin gehad, dat we niet doorhadden dat de mensen om ons heen allemaal al vertrokken waren. De pendelbusjes waren daarom ook al weg.

Er zat niets anders op om terug naar platform A te lopen. Qua afstand, ruim 1 kilometer, niet zo schokkend maar qua omgeving wel. Op de heenweg hebben we namelijk verschillende wilde honden zien lopen. Wat als we deze tegen zouden komen?

We hadden alleen geen keus, aangezien er niemand meer was. Met allebei een steen in ons hand begonnen we aan de ‘expeditie’.

En wat denk je, na een minuut of tien zagen we op behoorlijke afstand inderdaad een hond lopen. “Mooi klote dus”, zoals ik in mijn dagboekje beschrijf.

In alle angst besloten we een stukje terug te lopen in de hoop het beest af te schudden. En gelukkig bleek dit het geval, we waren voor ons gevoel weer veilig.

Na even pauze genomen te hebben, besloten we het nog een keer te wagen. Nu kwamen we niets tegen, maar ontspannen was het wandelingetje zeker niet. Laat ik zeggen dat we bijzonder blij waren dat we bij platform A waren aangekomen.

Daar moesten we een tijdje wachten voordat we naar binnen mochten. Lucky of niet, maar bij de ingang zagen we een slang. Tot op dat moment de eerste die ik in het wild gespot heb.

Eenmaal binnen, was het weer zo ver: de neusapen werden gevoed. Het grappige is dat er eentje best wel dichtbij me kwam zitten, zoals je op de onderstaande foto kunt zien.

Ik met neusaap (Borneo)
Oog in oog met een neusaap…

Deze geweldige, soms angstige, maar ook zeker avontuurlijke dag, zat erop. We werden weer opgehaald door Johari en buiten de sanctuary zagen we nog enkele proboscis monkeys in de bomen klauteren.

Proboscis-Monkey-Sanctuary-buiten
Deze starende (mannelijke) neusaap kwamen we buiten de sanctuary tegen

 

De minder mooie kant van Labuk Bay

Onlangs heb ik wat extra research naar Labuk Bay gedaan om recente informatie te vinden, en ben ik er tot m’n spijt achtergekomen dat het helemaal niet zo’n goede plek is voor deze lieve aapjes. Er is door de jaren heen namelijk van alles veranderd.

Rond het opvangcentrum heeft men de meeste jungle (hun natuurlijke leefomgeving) gekapt om plantages voor palmolie te kunnen maken. De inkomsten van het ‘opvangcentrum’ faciliteren deze plantages zelfs. Commerciële belangen blijken helaas weer eens het belangrijkste te zijn.

 

De Labuk Bay Proboscis Monkey Sanctuary: praktische informatie

  • Openingstijden. Het natuurpark is dagelijks geopend tussen 08.00 uur en 18.00 uur. Buiten de voedingssessies is er trouwens niet zoveel te zien.
  • Entree. Om binnen te komen, betaal je RM60. Ook hier is weer een extra cameratoeslag van RM10.
  • Platforms. Er zijn twee platforms in de sanctuary:
    • Platform A: hier krijgen de apen om 09.30 uur en 14.30 uur te eten.
    • Platform B: de voedingstijdstippen zijn hier om 11.30 uur en 16.30 uur.

Beide platforms liggen op ruim 1 kilometer van elkaar. Er rijden gratis shuttlebussen om je van het ene naar het andere platform te brengen.

 

Ons laatste nachtje in Sepilok

We zouden nog één nachtje blijven slapen bij de Orchid Lodge om de dag erna weer terug naar Sandakan en uiteindelijk Kudat, in het noorden van Sabah, te gaan.

Die ochtend bij het ontbijt zeiden we tegen het gezin dat we hen super dankbaar waren voor de geweldige dagen die we in Sepilok en omgeving gehad hebben. We schreven een bedankje in het ‘huisboek’, waarin overigens alleen maar positieve berichten stonden.

Ik had nog een tip voor Johari om hun guesthouse op een website als Tripadvisor te plaatsen om zo beter gevonden te kunnen worden. Met zoveel positieve recensies die ik in het boek zag staan, zou dit voor hen een ideale promotie zijn. Helaas bestaat, zoals ik hierboven al even aangaf, de homestay, anno 2020 niet meer…

Het zat erop, met een traan in onze ogen namen we afscheid van deze bijzondere mensen. En natuurlijk ook van de apen en de mooie natuur.

Ons verblijf in Sepilok is een ervaring die me altijd zal bijblijven…

Ga jij backpacken in Azië?

Backpackgids-Azie-bannerDan ga ik je graag helpen 🙂 . Samen met een team van Azië-kenners heb ik Backpackgids Azië ontwikkeld. De missie is duidelijk: zorgen dat jouw reis een groot succes wordt.

Onder meer de volgende issues komen aan bod:

Hoe stippel ik een route uit? Welke route(s) kan ik volgen? We geven je er meer dan 70.
Hoe kan ik kosten besparen en toch maximaal genieten?
Hoe blijf ik veilig en gezond tijdens mijn reis?
Waar moet ik als backpacker zijn?
Welke cruciale dingen mag ik niet vergeten voor ik vertrek?
Welke accommodatie past bij mij?

Wil jij meer weten over het grootste Nederlandstalige backpackpakket voor Azië-reizigers?

Arrow

Naar de aanbieding!

Avatar foto
Over de auteur

Backpacker in hart en nieren. Altijd op zoek naar avontuur. Auteur van diverse succesvolle reisgidsen, waaronder 'Backpackgids Azië', 'Backpackgids Australië' en 'Backpackgids Zuid-Amerika'.
22 Antwoorden
  1. Beste Robbert,

    Met veel plezier lees ik je blogs, hier haal ik veel inspiratie uit! Samen met een vriendin uit Australië (we hebben elkaar 4 jaar niet gezien) gaan ik eind deze maand 2,5 week naar Borneo.
    We wilde in eerste instantie een rondje Sabah doen maar zagen pas na het boeken van ons ticket over het (alleen noodzakelijk) reisadvies langs de oosterlijke kust. Het enige waar we echt naartoe willen in dat gebied zijn de Sepilok Orang Utan Rehabilitation Centre en, dankzij jou tip het Labuk Bay Proboscis Monkey Sanctuary.

    Ik zie hier geen informatie van terugkomen in je blogs, hoelang is het geleden dat je daar bent geweest en in hoeverre (als we alleen die twee opvangcentrums aandoen ) moeten we hier rekening mee houden met het huidige reisadvies?

    Verder willen we dagje eiland hoppen bij KK en met de zip line van het ene eiland naar het andere. Snorkelen bij Mantanani eiland en een paar dagen naar Mulu National Park, eigenlijk alleen voor de Canopy walk en het idee een beetje Jungle gezien te hebben en een tocht door de grotten.

    Mocht je nog een aanvullende tip hebben dan hoor ik dat graag!

    Groet,
    Emmy

    1. Avatar foto
      Robbert

      Hoi Emmy,

      Dank voor je berichtje.

      Het is een paar jaar geleden dat ik daar ben geweest, welk reisadvies bedoel je? Dat het onveilig kan zijn? Ik heb dit in ieder geval geen moment zo ervaren en toen was dat advies er ook al… Wat mij betreft is het echt onzin dat je alleen voor ‘noodzakelijke reizen’ naar de oostkust van Sabah kunt gaan, zeker als je alleen de apen gaat bezoeken.

      Je plan klinkt verder erg gaaf, ik zou verder niet al te veel meer plannen voor die 2,5e week. Wellicht dat Kudat in het noorden nog wat voor je is? Ik heb hier in ieder geval een superleuke tijd gehad 🙂 .

      Groet, Robbert

      1. Emmy

        Hoi Robbert,

        Bedankt voor je reactie! Wat betreft het reisadvies zullen we het zien als we daar zijn. We hebben er vooral veel zin in!

        Groet,
        Emmy

  2. Joost Koenis

    Hi Robbert,

    Leuke tips van jullie fantastische reis. Wij gingen gister vol goede moed op zoek naar de homestay waar jullie het zo leuk hebben gehad. Helaas na langer dan een uur zoeken niet kunnen vinden, we zaten wel op de juiste weg (die te zien is op jullie foto). Ook de locals konden ons niet verder helpen. Hebben jullie recent nog mensen gesproken die er geweest zijn?

    Het oerang Oetan Centre is echt geweldig trouwens!

    Groetjes Joost

    1. Avatar foto
      Robbert

      Hoi Joost,

      Wat gaaf dat je ook in Sepilok bent geweest…

      Hmmm, misschien dat de homestay dan niet meer bestaat. Al waren er in die straat waar ik het over heb 2. Maar het kan best waar zijn wat je zegt, wel jammer aangezien het superaardige mensen waren.

      Even om precies te zien: staat de supermarkt er nog (aan de rechterkant als je richting het Orang Oetan-centrum loopt)? Dat is het punt waar je linksaf moet slaan om bij de homestay te komen. Op het plaatje is deze supermarkt niet te zien, deze bevindt zich net voor de splitsing.

      Helaas weet ik niemand die hier onlangs is geweest…

      En inderdaad, de Orang Oetans zijn geweldig. Ga je nog naar de neusapen, dat is helemaal leuk!

      Waar heb je nu geslapen trouwens?

      Groet, Robbert

      1. Joost Koenis

        Bedankt voor je reactie. Wij hebben ook geen supermarkt gezien in die straat! We hadden echt de splitsing van de foto, jammer als ze weg zijn. Homestay staat nog op ons lijstje om te doen tijdens deze reis.

        We hebben nu geslapen in Sepilok Jungle Resort. Drukke maar prima accommodatie en heel dichtbij het oerang oetan Centre. Daar gingen we dan ook tweemaal heen!

        Niet naar het neusapen centrum geweest omdat we 3 dagen 2 nachten naar de rivier bij Kinabatangan zouden gaan. Daar meerder ririver cruises gedaan en heel veel neusapen (en makaken, hornbils, arends, krokodillen en meer) in het wild gespot, super gave beesten allemaal. We hadden ook het geluk dat we 2 oerang oetans in het wild zagen! Er zijn daar meerdere resorts die hetzelfde aanbieden, echt een aanrader.

        Inmiddels in Semporna en deze week duiken op Sipadan, Mabul en Kapalai Islands.

        Groeten Joost

        1. Avatar foto
          Robbert

          Ah jammer joh, op Google Maps is die supermarkt er trouwens nog wel…

          Maar goed, gaaf om te horen dat je al die beesten in het wild hebt gespot, zelfs de orang-oetan.

          Veel plezier met het duiken bij al die prachtige plaatsen!

      2. Louis

        Beste toekomstig reizigers,

        Homestay Orchid Lodge bestaat inderdaad niet meet, er wonen nu een andere
        gezin al enige tijd.
        We hebben het Sepilok Orang Utan centre eind januari 2020 bezocht.
        En de supermarkt is ook al weg.

        Mvg,
        Louis & Anja

  3. Bart

    Hoi Robbert, ik hoop dat je me kan helpen. Ik ga volgende maand naar Maleisie en wil op Borneo Oerang Oetangs zien (dit wordt sowieso in een opvangcentrum, toch?) en verder wat natuurschoon ontdekken. De tips uit dit artikel zouden me ernaar leiden, maar als ik het goed heb is er ook een opvangcentrum bij Kuching, waar je verder het bekende Bako national park hebt. Zijn er (noemenswaardige) verschillen tussen de twee plaatsen? En is het zo dat je niet naar allebei de plekken hoeft te gaan, of is dat toch de moeite waard? Het lijkt mij wat overdreven, maar ben benieuwd naar jouw mening. Alvast bedankt!

    1. Avatar foto
      Robbert

      Hoi Bart,

      Je bedoelt het Semenggoh Nature Reserve in Kuching denk ik hè? Ik zou voor een van de twee kiezen. Het zijn beide vergelijkbare rehabilitatiecentra. Voor proboscis monkeys (neusapen) raad ik echt Labuk Bay aan. Voor mij een van de mooiste plekken waar ik ben geweest om deze bijzondere dieren te spotten. Het Bako National Park is groter, bestaat uit strand, bossen, kliffen en weilanden en herbergt ook diverse andere beesten. Labuk Bay is echt één bosomgeving met neusapen.

      Als je niet al te veel tijd hebt en meer van Borneo wilt zien, zou ik of voor Sepilok gaan of voor Kuching. In het andere geval wil ik je plekken aanraden, maar dan één keer orang-oetans, Labuk Bay en Bako National Park.

      Fijne reis!

      1. Bart

        Dank voor je snelle antwoord; ik bedoelde inderdaad Semenggoh. Semenggoh en Bako zijn dan voor Kuching wat het Orang Utan Rehabilitation Centre en Labuk Bay zijn voor Sepilok; zo zie ik het op dit moment in ieder geval :p ik heb wel redelijk wat tijd, vier weken, maar ik vind het zonde om dingen ‘dubbelop’ te doen

  4. Willem en Tiny

    Hoi Robbert,
    Wij zijn een al iets wat ouder echtpaar ( 57 en 54 ) en vooral de laatste 5 jaar ieder jaar lekker aan het backpacken in Azie.
    Onze volgende reis zal over 6 weken zijn naar Borneo ( drie weken ), waar we net zoals jij veel in homestays willen verblijven.
    Ook wij houden er van om alleen je vliegticket te boeken en dan zien we wel , in mijn ogen het echte backpacken .
    Echter willen we niet miskleunen , vandaar een vraagje over de Orchid Lodge in
    Sepilok. Is deze bijvoorbeeld ook een dag van te voren te boeken , als we bijvoorbeeld in Sandakan verblijven ?
    je reactie zie ik graag tegemoet
    Bij voorbaat dank
    groetjes Willem en Tiny

    1. Avatar foto
      Robbert

      Hey Willem en Tiny,

      Pin me er niet op vast, maar dit zou normaal gesproken wel moeten lukken ja. Als het niet gaat, dan kun je altijd even verdergaan en bij een van de andere accommodaties terecht.

      Groet, Robbert

  5. Silvia

    He Robbert!

    Bedankt voor je geweldige verhalen en tips. Leuk om te lezen!

    Ik zie dat jullie van Sandakan naar Kudat zijn gegaan. Mag ik vragen via welke weg jullie daar heen zijn gegaan? De enige optie lijkt via KK.

    Alvast bedankt voor je antwoord!

  6. Michel

    Hoi Robbert,

    Wat een geweldige blog. Inmiddels heb ik al heel wat artikelen van je gelezen.
    Samen met mijn vriendin reizen we op 1 september af naar Kuala Lumpur om vervolgens op 4/5 september naar Sabah(KK) af te reizen voor verschillende tours(12 dagen) waarbij we het plan hebben om te eindigen op Lankayan. De overige 12/13 dagen willen we gebruiken om in ieder geval de perhantians aan te doen en cameron highlands. We komen alleen niet meer na het deel Borneo op een logische route om een stuk oost-kust van het vaste land te bezoeken? We worden na Lankayan gedropt in Sandakan. Heb jij een idee?
    Ik hoop van je te horen en nog veel van je blogs te lezen.

    Gr. Michel

    1. Avatar foto
      Robbert

      Hoi Michel,

      Dank voor je complimenten!

      Je zult dan terug moeten vliegen naar Kuala Lumpur om vanuit daar naar Kota Bharu te vliegen (en daarna verder naar Kuala Besut) of de bus te nemen naar Kuala Besut. In Kuala Besut pak je de boot naar Perhentian Kecil of Perhentian Besar. Het is trouwens ook leuk om naar Tioman te gaan, daar kom ik net vandaan! Daarvoor kun je een bus naar Mersing pakken (6 uur).

      Groet en veel plezier,

      Robbert

  7. Nick

    Hallo Robbert,

    Wat een prettig blog heb je! We zijn als gezin al bijna een jaar onderweg en we hebben al vaak van je verslagen gebruik gemaakt. Veel betere tips dan al die standaard blogs, complimenten!

    We zijn nu in Melaka, en willen van Kuala Lumpur naar Sandakan vliegen. Dan willen we vervolgens in 2 of 3 weken naar Kuching reizen (ook door Brunei) , om vanuit daar weer terug naar KL te vliegen.

    Mijn vraag is, is dit allemaal goed te doen met de bus? Verbindingen tussen steden, goede wegen etc? En heb je ervaring met het in- en uitreizen van Brunei?

    Groetjes, Nick

    1. Avatar foto
      Robbert

      Hoi Nick,

      Thanks, leuk om te horen.

      Ja, met de bus is prima te doen op Borneo. Brunei ben ik zelf niet geweest. Echter, er gaan bussen van Maleisisch Borneo naar Brunei en vice versa, dit zal daarom prima zijn verwacht ik!

      Fijne reis 🙂 .

Laat een reactie achter

Over mij

Ik, Robbert, heb begin 2014 alles opgezegd om van reizen mijn leven te maken. Mijn doel is om andere backpackers te ondersteunen en te inspireren met de ervaringen die ik opdoe. Ga jij binnenkort ook op avontuur?

Lees hier mijn persoonlijke verhaal.

Coaching

Zit jij met vragen? Voel je je ergens onzeker over? Kan jij simpelweg wel wat persoonlijke hulp gebruiken met betrekking tot je reis?

Laat mij je dan 1-op-1 coachen, en ga die reis maken waar je van droomt.

Vertel me meer

Mijn reisgidsen

Al jarenlang schrijf ik avontuurlijke backpackgidsen om backpackers te inspireren en te helpen.

En sinds kort heb ik verschillende bundelaanbiedingen beschikbaar, waardoor je gebruik kunt maken van extreem hoge kortingen.

Vertel me meer

Koop je liever een losse gids? Klik dan op een van de banners hieronder:

Banner-Backpackgids-Azie

Banner-Backpackgids-Indonesië

Banner-Backpackgids-Bali

Banner-Backpackgids-Filipijnen

Banner-Backpackgids-Australie-nieuw