Een handige minigids voor een bezoek aan Banda Neira

Na een weekje op Ambon geweest te zijn stapte ik op de speedboot om naar Banda Neira af te reizen, het bekendste eiland van de Banda-archipel. De boottrip bleek wegens barre weersomstandigheden echter een heftige en onverwacht langdurige te worden. Liefst 8,5 uur in een speedboot op de woeste zee!

Inmiddels was ik wel wat gewend, maar zo’n lange tocht maak je normaal gesproken alleen als je de ferry pakt. En dus niet op een veel kleinere speedboot waarin je alles tien keer zo intens voelt. Op sommige momenten schoot er door m’n hoofd of dit dan misschien zo’n gevaarlijke bootreis in Indonesië was, waarover je wel eens leest.

Het is dat ik mezelf verrassend genoeg voor het overgrote deel in slaap wist te sukkelen en daarmee de grootste angstgevoelens en misselijkheid omzeilde, maar anders wil ik niet weten in wat voor een benarde toestand ik zou zijn aangekomen. Af en toe werd ik gewekt door een rake klap van de zee of vanwege het heftige heen-en-weer-geshake, al heb ik het dus uiteindelijk allemaal weten te doorstaan.

Door het slapen kwam ik redelijk fris en vol goede moed aan in de lokale haven. Mijn avontuur op en rond Banda Neira ging beginnen. Het is de bakermat van de nootmuskaat en kruidnagel. Juist wegens de (vooral destijds) kostbare kruiden op het eiland werd Banda ooit het doelwit van barbaarse Nederlandse kolonisten, met pure genocide tot gevolg. Hierover later meer.

Nu terug naar de luchtigere kant 🙂 .

Banda Neira is zo’n typische bestemming waar alles lekker op het gemakje gaat en waar de locals superblij zijn om jou als toerist te zien. Wat de plek extra bijzonder maakt, is dat alles is er nog zo authentiek aanvoelt.

Uiteindelijk ben ik 11 dagen op the Island of Spices gebleven en heb het er onwijs naar m’n zin gehad.

In deze minigids vertel ik je meer over mijn avonturen, de mooie en interessante bezienswaardigheden en geef ik je handige tips. Maar ik begin met een klein stukje geschiedenis over het Bloedbad van de Banda-eilanden.

De bloederige historie van Banda Neira

Banda Neira, behorende bij de Molukken, heeft een bloederig verleden met ons eigen landje. Ten tijde van de VOC wilde Nederland volledige macht over de nootmuskaathandel krijgen. Nootmuskaat was en is namelijk hét exportproduct van Banda Neira. Ook op de handel in de specerijen foelie en kruidnagel wisten de Nederlanders een monopolie af te dwingen.

Van de 15.000 inwoners werden er ruim 14.000 op brute wijze vermoord, zodat Nederland het gebied kon kolonialiseren en haar doel kon verwezenlijken. Genocide en een bloedbad van ongekende omvang.

Ik ga je verder niet het complete verhaal vertellen, maar zo weet je in ieder geval een beetje wat voor invloed wij vroeger gehad hebben op Banda Neira.  Het zorgde er bij mij wel voor dat ik me soms niet helemaal prettig voelde wanneer ik zei uit Nederland te komen. Echter, de (meeste) locals lijken niet meer bezig te zijn met dit verleden en waren hartstikke vriendelijk naar me.

In diezelfde periode bouwde de VOC Fort Belgica om de macht die het had te kunnen handhaven. Het is tot vandaag de dag de meest bezochte bezienswaardigheid op Banda Neira. Als je het fort inloopt, heb je een prachtig uitzicht over de zee en Banda Besar.

Ertegenover ligt overigens het oudere Fort Nassau, maar daar is maar weinig van over. Men is bezig het bouwwerk te renoveren tot wat het ooit geweest is.

Bezienswaardigheden en activiteiten op en rond Banda Neira

Wat een rust, laid–back, wat een zuivere lucht, wat een fraai landschap. Dit waren de dingen die in me opkwamen toen ik aan was gekomen op het eiland. Maar wat is er zoal te doen, en welke dingen wil je niet gemist hebben?

Naast het bezichtigen van de al genoemde Fort Belgica en Fort Nassau is er genoeg te beleven. Je leest het hieronder 🙂 .

Snorkelen (of duiken) rond Banda Neira

Een van de meest populaire activiteiten rond Banda Neira is snorkelen. Uiteraard ben ik zelf ook op avontuur gegaan in het water, en er is een hoop moois te zien. Onder andere de kleurrijke mandarijnvisjes. Ik bespreek hieronder enkele plekjes.

De eigenaar van het guesthouse waar ik verbleef, bracht mij en wat andere reizigers naar Pulau Karaka, wat letterlijk krabeiland betekent. Een eiland dat volledig uit rotsblokken en jungle bestaat en waaromheen je kunt snorkelen. Maar als ik eerlijk moet zijn, vond ik het onderwaterleven hier weinig speciaal. Het harde koraal was behoorlijk bleek, alleen in het ondiepe gedeelte maakte enigszins indruk op me.

Vlakbij Pulau Karaka ligt Lava Flow, een spot die boeiender is om te snorkelen dan Pulau Karaka, als je het mij vraagt tenminste. Het is er kleurrijker en er zwemmen vele vissen rond.

De beste locatie om te snorkelen, is wat mij betreft echter vlakbij de luchthaven van het eiland. Je vindt deze ietwat geheime plek door vlak voor het eind van de landingsbaan linksaf te slaan, over een pad door het gras. Dit pad brengt je langs palmbomen en uiteindelijk bij de zee, waar je een grote paal in het water ziet staan. En juist bij die paal is het supermooi. Hang je rugzak in een van de bomen en ga het zelf zien .

Iets verder weg, op ongeveer een half uur varen, ligt Pulau Pisang. Ik ben hier zelf alleen niet meer naartoe gegaan, aangezien het snorkelen rond Pulau Hatta als beter bekendstaat. Ik ben daarom direct op de boot naar Hatta gestapt.

Indien je behalve snorkelen interesse hebt om te duiken, ga dan naar Dive Bluemotion. Dit is de bekendste duikschool op het eiland, die bovendien goed bekendstaat. Een vriendin van me koos er trouwens voor om te duiken in de buurt van Pulau Hatta en was daar lovend over. Samen met Pulau Alor haar beste duikervaring in Indonesië. Over Hatta Island, een echt paradijs, vertel ik je verderop meer.

De uitdaging die Gunung Api heet

Op Tripadvisor had ik al gelezen dat de beklimming van de ‘Vuurberg’, oftewel Gunung Api, zwaarder is dan je in eerste instantie denkt. De vulkaan is 640 meter en daarmee niet bepaald hoog. Maar ik kan je alvast verzekeren dat de weg naar de top een zware is. Misschien is dit wel de zwaarste korte ‘wandeling’ die ik in mijn leven heb gedaan.

Het begint allemaal nog vrij onschuldig met een steile weg omhoog door het bos. Daarna veranderen de weg helaas in losliggende steentjes, waardoor je nogal eens uit zult glijden. Ook kom je langs stukken die eerder aan een zandbak doen denken dan aan een begaanbaar pad.

Eenmaal boven merk je direct dat de inspanning niet voor niets is geweest. Het panoramische uitzicht op Banda Neira en Banda Besar is verbluffend. Zittend met een watertje kun je in alle rust genieten van de omgeving.

Het voordeel is gelukkig wel dat je de weg nauwelijks kwijt kunt raken, aangezien de route voor zich spreekt. Maar zoals ik al zei: wees voorbereid op uitglijden en hier en daar wat schrammen.

De tocht duurt ongeveer 1,5 uur. Ik heb het in mijn eentje in een uur gedaan. Houd er rekening mee dat de weg terug waarschijnlijk wat langer duurt, je moet je regelmatig schrap zeggen om niet op je bek te gaan. Wil je de zonsopkomst vanaf de top meemaken, dan raad ik je aan om rond 6.15 uur boven te zijn.

Overnacht in een paradijselijke accommodatie

Een bungalow met voor je kristalhelder water en enkele Banda-eilanden om je heen, waar je lekker tot rust kunt komen. En met een groen begroeide vulkaan achter je. Hoe klinkt dat?

Het is allemaal mogelijk bij Allan Bungalows. De kamers zijn nieuw, er hangen klamboes en het is daarnaast een van de meest budgetvriendelijke slaapplekken in de Banda Neira-regio. Er is tevens airco aanwezig, mocht je daar behoefte aan hebben.

Ik kan je vertellen dat dit guesthouse een fantastische accommodatie is om te verblijven. Je zit in dit geval niet op Banda Neira, maar aan de voet van Gunung Api. Allan, de eigenaar, brengt je met z’n bootje gratis naar Banda Neira en weer terug naar Gunung Api.

Het ontbijt bestaat uit getoast brood met jam van nootmuskaat en pindakaas. Daarbij nog thee en vers fruit en je dag begint heerlijk. Vervolgens kun je zo het water inlopen om te gaan snorkelen.

Hiervandaan kun je bovendien direct beginnen met de hike die je naar de top van Gunung Api brengt.

Oh trouwens, het feit dat je verblijft aan de voet van een vulkaan -de eerdergenoemde Gunung Api- maakt je misschien bang, maar de laatste uitbarsting was in 1988. Geen reden tot schrik dus.

Vaar naar idyllische eilandjes in de omgeving

Als je op Banda Neira verblijft, bezoek dan zeker een of meerdere schitterende eilandjes die in de nabije omgeving liggen. Want voor mooie zandstranden of het echte ‘paradijs-gevoel’ moet je niet op Banda Neira zijn. Er gaan public boats die je voor een paar euro naar jouw droomplek brengen. En andere mogelijkheid is het charteren van een boot, wat prima te doen is indien je met een groep bent. Om naar Pulau Hatta te komen, betaal je bijvoorbeeld +/- 700.000 IDR (zo’n 40 euro) voor een uur varen.

Zelf ben ik naar het hierboven genoemde Pulau Hatta gegaan, een waar walhalla om te duiken en snorkelen. Je vindt er verder paradijselijke stranden en kristalhelder water. Het leven is op Hatta allemaal nog heel eenvoudig. Internet is er niet, men leeft van de visserij, kinderen spelen hier met zelfgemaakte speeltjes en vrouwen leggen nootmuskaat in de zon te drogen. De bewoners zijn zó oprecht blij om je op hun eiland te zien en sommigen van hen zullen soms een woordje of zinnetje Engels naar je roepen. En als je wat woordjes Indonesisch spreekt, lachen ze verbaasd en enthousiast naar je.

Pulau Hatta staat bekend als een van de beste Banda-eilanden om te snorkelen én duiken. Vanaf het strand loop je het water in en binnen luttele seconden word je getrakteerd op kleurrijke koralen, allerlei soorten vis en zelfs schildpadden. Ga je duiken, dan is de kans zeer groot dat je hamerhaaien tegen zult komen.

Andere eilanden in de buurt van Banda Neira zijn Pulau Ai en Pulau Run. De laatstgenoemde bezoek je voor de ultieme rust, je hebt er slechts drie guesthouses.

Sporten op de luchthaven

Je denkt misschien dat de subtitel hierboven een grap is, maar niets is minder waar. Banda Neira heeft een kleine airport, of eigenlijk een simpele landingsbaan. En aangezien er per week slechts een paar vluchten landen en vertrekken, gebruiken locals de baan in de namiddag om te sporten. Dit is in ieder geval wat mij verteld is.

Ikzelf ben er rond een uur of 12 gaan hardlopen, sprintjes trekken en heb er verder pushups en dergelijke gedaan. De cooling down deed ik in het water bij de snorkelspot, die ik eerder in dit artikel besproken heb. Je loopt er in 5 minuten heen.

Toen ik er ging sporten, zag ik trouwens niemand anders. Waarschijnlijk omdat het bloedheet was. Wel redenen er locals rond op scooters. En de omgeving is er met de bergen, het vele groen en de Bandazee ronduit schitterend. In niets heb je hier het idee op een airport te zijn haha!

In Indonesië is niets te gek, zo blijkt maar weer ;). Oh ja, wil je dit ook doen? Dan is water meenemen een must.

Een Spice Tour op Banda Besar

Ik zei het al even: Banda staat bekend om het verbouwen van nootmuskaat. Op Banda Besar, het grootste eiland van de Banda-archipel, vind je talloze nootmuskaatplantages om te bezoeken.

Het is de moeite om met een gids te gaan, deze vertelt je alle ins en outs over de ‘trots van Banda’ en je krijgt de mogelijkheid om de vrucht te proeven. Bovendien maak je kennis met Aziz, de eigenaar van een van de plantages. Hij vertelt je meer over de soorten en geeft je zelfs tips & tricks om thuis nootmuskaat te laten groeien. Helaas is ons klimaat daar niet geschikt voor, maar toch .

Verder vind je op Banda Besar onder andere bomen waaraan kaneel, kenarie- en cashewnoten groeien.

Vliegen in een propellervliegtuigje

Wil je een bijzondere vliegervaring meemaken? Vlieg dan met Sam Air van of naar Banda Neira in een propellervliegtuigje. Ik ben vanaf het eiland teruggevlogen naar Ambon -destijds via Susi Air-, en zag er eerlijk gezegd zwaar tegenop.

In een toestel met 10-13 man vliegen had ik namelijk nog nooit gedaan. En die propellerdingen zien er zo kwetsbaar uit vind ik. Verder zag ik een redelijk schokkende reportage over Susi Air in de Papua-regio op YouTube. Met een angst en beven stapte ik daarom in het vliegtuigje.

Is het niet zo dat je angsten overwint door ze juist aan te gaan? En dat angst veelal tussen de oren zit?

Precies. De vlucht verliep supergoed en al in 40 minuten was ik weer terug in Ambon. En dit voor 332.000 IDR, minder dan 20 euro. Ga je met de speedboot (‘Express Bahari’), dan ben je zelfs duurder uit (410.000 IDR, ruim 23 euro), is de kans op misselijkheid redelijk groot en duurt het ook nog eens een stuk langer (minimaal 6 uur, bij mij zelfs 8,5 uur).

Het uitzicht onderweg is vooral in het begin overweldigend. Je kijkt dan namelijk uit over de verschillende Banda-eilanden.

Zie hoe de locals leven

Behalve de dingen die ik hierboven genoemd heb, is het leuk om een wandeling over het eiland te maken en met eigen ogen te zien hoe de locals op Banda Neira hun leven leiden. Je komt langs veel groen, gekleurde huisjes, lokale eetzaakjes, een schooltje en er rijden gelukkig niet al teveel motorbikes.

Verder zie je allerlei dingen die te maken hebben met het koloniale verleden van het eiland. Bijvoorbeeld het voormalige huis van Christopher Cole, een Engelsman die Fort Belgica én Banda Neira veroverde.

Kinderen zullen veelal “Hey mister” naar je roepen, ook wanneer je een vrouw bent 😀 , of mensen kijken je vol bewondering aan zonder daarbij iets te zeggen.

Mijn ervaring is dat de (meeste) bewoners het erg leuk vinden om reizigers op hun eiland te zien. Engels spreken ze alleen niet of nauwelijks, het is daarom een pre als je een woordje Indonesisch spreekt. Veel woorden komen met Nederlands overeen, zoals wortel, asbak, vork, gratis. En zo zijn er nog tig. De basis is serieus niet zo lastig.

Waar op Banda Neira raad ik je aan om te overnachten?

Er staat voor wat betreft Banda Neira geen enkele accommodatie op Booking.com vermeld, je zult zodoende contact moeten opnemen via bijvoorbeeld Facebook, Instagram of e-mail. Vlieg je naar Banda Neira, dan zal iemand je waarschijnlijk op de airport komen oppikken. Een andere optie is gewoonweg ter plekke ergens binnenwandelen en navraag doen of er een kamer beschikbaar is.

Zoals ik je al vertelde heb ik geslapen bij Allan Bungalows, strikt genomen niet op Banda Neira maar op Pulau Gunung Api. Het is er heerlijk rustig en je verblijft in een houten huisje op zee. Neem een duik en voor je het weet zwem je tussen schildpadden, roggen en papegaaivissen. Kan het beter? De immer vrolijke Allan zet je er gratis af met z’n vissersboot, en komt je ook ophalen wanneer je wilt. Het is slechts een paar minuten varen. Op Pulau Gunung Api zijn verder geen voorzieningen. De andere naam waaronder de inmiddels vrij populaire homestay bekend is, is het Gunung Api Guesthouse.

Verblijf je liever op Banda Neira zelf? In dat geval is Bintang Laut een aanrader. Vanaf de tuin kijk je uit op de machtige Gunung Api, de vulkaan die ik al meerdere keren besproken heb.

Twee andere prima accommodaties zijn Nuriasa Guesthouse en Zahira Guesthouse. Eigenaar Azwar van het laatstgenoemde pension organiseert onder andere de Spice Tour op Banda Besar.

Waar op Banda Neira kun je lekker en goedkoop eten?

De opties om te eten op Banda Neira zijn vrij beperkt. De meeste warungs sluiten in de middag rond 16.00 uur, sommige van hen openen enkele uren later weer.

In de avond, vanaf 19.00 uur, raad ik je aan om naar de kruising bij Warung Makan Saung Kuning te gaan. Hier vind je namelijk meerdere locals die heerlijk eten in de aanbieding hebben. ‘Nasi Kuning’ met ei en allerlei groenten is een aanrader, maar ook zeker de gespieste tonijn van de barbecue is super. Die laatste kost slechts 10.000 IDR (nog geen 0,60 euro!).

Een eettent die zowel locals als toeristen trekt is Rumah Makan Nusantara. Ze bieden er dan ook zowel Indische als Westerse gerechten én de fruitsappen smaken er erg goed.

Voor lekkere Padang-food zoals rendang-rundvlees is RM Badar de plek waar je moet zijn. Deze warung ligt eventjes buiten het centrum, tegenover het plaatselijke ziekenhuis.

Nog een tip die ik voor je heb is het Spice Island Cafe. Probeer hier sowieso de ‘aru aru’, een verrukkelijke vissoep die je zal verbazen. Ze hebben er trouwens ook verse koffie.

Verder vind je rond de haven allerlei stalletjes waar mensen groenten, fruit, pinda’s, nootmuskaat(drank) en dat soort dingen verkopen. Tevens is de welbekende gefrituurde banaan (‘pisang goreng’) in overvloed aanwezig.

Hoe zit het met transport op Banda Neira?

Banda Neira is met een oppervlakte van 3 km² een ware dwerg te noemen. Het fijne daaraan is dat je alles makkelijk te voet kunt bereiken. Een alternatief is om een motorbike-taxi -een ‘ojek’- te nemen voor 5.000 IDR tot 10.000 IDR per rit.

Om andere eilanden te bereiken, zoals Banda Besar, Pulau Rhun, Pulau Hatta en Pulau Ai, vertrekken er boten vanaf de Banda Neira Pier. Prijzen voor charteren lopen uiteen van 120.000 IDR tot 500.000 IDR. Naar Banda Besar vertrekken publieke boten, de oversteek kost 5.000 IDR.

Kun je pinnen op Banda Neira?

Op het eiland staan op dit moment twee pinautomaten, namelijk BRI en Bank Maluku. Als toerist kun je enkel BRI gebruiken.

De BRI-pinautomaat accepteert kaarten van Visa, Mastercard en soms Maestro en het maximale bedrag per transactie is 2.500.000 IDR. Desondanks zou ik het er niet op gokken en zorgen voor voldoende cash op zak.

Bij sommige accommodaties kun je bovendien de kamer met je creditcard betalen of eventueel online boeken, op die manier hou je meer contant geld over om op het eiland te besteden.

Is het mogelijk om snorkeluitrusting te huren?

Snorkelspullen huur je eenvoudig op meerdere plekken, doe daarvoor even navraag bij je accommodatie. Het guesthouse waar ik zat had diverse maskers en vinnen die ik gratis mocht gebruiken.

De gangbare prijs voor een masker plus vinnen is 50.000 IDR (minder dan 3 euro) per dag.

Is er internet op Banda Neira?

Steeds meer guesthouses op Banda Neira hebben wifi, maar ik raad je aan om een simkaart van Telkomsel te kopen. Hiermee heb je vrijwel op het gehele eiland, en ook rond Gunung Api en Banda Besar, een goede verbinding. Dit geldt trouwens niet voor de eilandjes Hatta, Ai en Run.

Bij Allan Bungalows heb je anno 2023 prima wifi. In ieder geval snel genoeg om te streamen.

Maar vergeet niet: het mooiste maak je op de Banda-eilanden vooral offline mee 🙂 .

Reis verantwoordelijk

Goed om te weten is dat er op Banda Neira geen afvalverwerkingssysteem is. De locals weten hier verder weinig tot niets over en vanuit de overheid is er geen enkele steun. Plastic en andere troep verdwijnt zodoende helaas in de natuur, waardoor het op sommige plekken nogal een zooitje is.

Jij als reiziger kunt in elk geval je verantwoordelijkheid pakken, door zo min mogelijk plastic te consumeren.

Wat is de beste reistijd voor Banda Neira?

November tot en met februari wordt officieel als beste reistijd gezien, met uitzondering van januari en een groot gedeelte van december. April, mei, september en oktober zijn doorgaans ook prima maanden. Zelf was ik er eind september tot en met 10 oktober, en ik heb geen een dag regen gehad.

Hoe kom je op Banda Neira?

Je kunt Banda Neira op drie verschillende manieren bereiken: met een propellervliegtuig, de speedboat of de ferry.

Het propellervliegtuig is de snelste manier en wordt verzorgd door Sam Air. Vanaf Ambon ben je maximaal een uurtje onderweg. Een plek in het vliegtuig bemachtigen is, gezien de beperkte beschikbaarheid (8 tot 15 mensen, afhankelijk van het toestel), helaas niet makkelijk. Ik raad je aan om te Whatsappen met +6281354367157. Deze contactpersoon werkt op de airport in Banda Neira en via hem kun je een plaats proberen te reserveren. Betalen kan op de dag van de vlucht. Verder kun je direct contact opnemen met Sam Air Ambon op +62 852 4316 0770 of ze via Instagram een bericht sturen. Vertrekdagen en -tijden zijn nergens te vinden en zal je zodoende via voorgenoemde opties moeten navragen.

Een andere mogelijkheid is de speedboot, oftewel de ‘Express Bahari’, die vanuit de Tulehu Harbour vertrekt. Vooralsnog is dit dinsdag- en zaterdagochtend om 09.00 uur. De trip zou 6 tot 7 uur moeten duren, maar in mijn geval werd dit 8,5 uur. Bij andere mensen die ik gesproken heb, duurde de oversteek maximaal 6,5 uur. Tulehu ligt op een uur rijden van de luchthaven (taxi 150.000 IDR, ongeveer 8,50 euro). Je kunt een nachtje slapen in Simple Room, mocht je de volgende dag de boot willen pakken. Zij hebben tevens een gym waar je gratis gebruik van kunt maken. Weet wel dat een uur of acht in een speedboot je niet in de koude kleren gaat zitten, zeker niet als de zee -zoals in mijn geval- aan de wilde kant is.

Ten derde is de Bahtera Nusantara 02 een prima optie. Deze autoferry vaart ’s nachts en doet er om en nabij de 10 uur over. Je vertrekt in dit geval vanaf de Pelabuhan Yos Soedarso Ambon in het centrum van Ambon, dus niet vanuit Tulehu.

Tot slot is er de reguliere ferry, in Indonesië bekend onder de naam ‘Pelni’. Het is veruit de goedkoopste manier om op Banda Neira te komen. Er bestaan diverse routes die worden afgelegd en daarmee ook verschillen in reistijd. Houd er verder rekening mee dat je nogal eens langer onderweg kunt zijn dan je van tevoren wordt verteld. Bekijk de vertrektijden hier.

Meer lezen over de Molukken

Wil je je reis op de Molukken voortzetten naar een andere bestemming? Check dan zeker even de volgende artikelen:

• Alles over Ambon
• Mijn avonturen op de paradijselijke Kei-eilanden
• Pulau Hatta, een pareltje vlakbij Banda Neira

Zoek je een leuke route voor de Molukken?

Een route uitstippelen voor de Molukken is zo makkelijk nog niet, maar je hoeft dit uitzoekwerk niet helemaal in je uppie te doen.

In Backpackgids Indonesië heb ik een gave route voor dit deel van Indonesië voor je uiteengezet, een route die ikzelf heb afgelegd en waarvan ik 100% zeker weet dat het ook iets voor jou is als je die kant op gaat.

Een aanrader is trouwens om naderhand in het propellervliegtuigje naar de Kei-eilanden te vliegen. Dit is qua stranden het beste wat je ooit gaat meemaken.

Ga jij ook naar het bijzondere Banda Neira?